بازخوانی اسنادی از پیوندهای «انجمنِ آسیاییِ» پاریس با اعضای ایرانی آن (1237-1340ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری ایران‌شناسی، بنیاد ایران‌شناسی، تهران، ایران

10.30484/ganj.2023.3082

چکیده

هدف: یافتن ردِّپایی از ایرانیانِ عصر قاجار در انجمن علمی شرق‌شناسی فرانسه که به‌نام «انجمن آسیایی» (La Société Asiatique) پاریس شهرت دارد.
روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش مبتنی‌بر روش تحقیق تاریخی براساس گردآوری یافته‌ها و وارسی و مقایسۀ تطبیقی و تحلیلی اطلاعات نشریۀ آسیایی (Le Journal Asiatique) و یافتن مستندات روابط میان انجمن آسیایی و اعضای ایرانی آن در نشریۀ مذکور انجام شده‌است.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: صرف‌نظر از مناسبات سیاسی رجال دورۀ قاجار با کشورهای اروپایی و به‌ویژه فرانسه، که در زمان‌های مختلف دستخوش تغییر می‌شد، ارتباطات رجال سیاسی ایران و هم‌چنین ایرانیان اهل فرهنگ و ادب با انجمن آسیایی پاریس پیوسته برقرار بود. این امر نشانۀ اهمیت فرایند شکل‌گیری روابط نهادینه‌شده در حوزۀ علم و معرفت جدید در داخل و خارج از ایران بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Rereading documents from the relations of the Asian Society of Paris with its Iranian members (1822-1922)

نویسنده [English]

  • Somayeh Hamidi
PhD student of Iranology, Iranology Foundation, Tehran, Iran
چکیده [English]

Purpose: to find traces of Qajar-era Iranians in the French Oriental Scientific Society, which is known as the "Asian Society" (La Société Asiatique) in Paris.
Method and Research Design: This research is based on the historical research method based on the collection of findings and verification and comparative and analytical comparison of the information of the Asian journal (Le Journal Asiatique) and finding the documents of the relationship between the Asian Society and its Iranian members in the aforementioned journal.
Findings and conclusions: Regardless of the political relations of the Qajar period rulers with European countries and especially France, which were subject to change at different times, the relations of Iranian political rulers and Iranians of culture and literature with the Asian Society of Paris were continuously maintained. This was a sign of the importance of the process of forming institutionalized relationships in the field of new science and knowledge inside and outside of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asian Society of Paris
  • Asian Journal of Paris
  • Orientalism
  • Iranian Studies
  • Qadjar

مراجع

منابع فارسی
کتاب
آرین‌پور، یحیی. (1372). از صبا تا نیما. (ج1). تهران: زوار.
بامداد، مهدی. (1347). شرح رجال ایران در قرن 12 و 13 و 14. (ج1، ج2، ج4). تهران: چاپ‌خانۀ بانک بازرگانی ایران.
بامداد، مهدی. (1384). شرح رجال ایران در قرن 12 و 13 و 14. (چ1). تهران: فردوس.
خمامی‌زاده، جعفر (کوشش‌گر). (1380). برداشتی از فهرست رابینو: روزنامه‌های ایران از آغاز تا سال 1329 ه.ق./ 1289 ه.ش. (1380). تهران: اطلاعات.
رائین، اسماعیل. (1347). سفرنامۀ میرزاصالح شیرازی. (محمد شهرستانی، مصحح). تهران: روزن.
ساجدی صبا، طهمورث. (1387). مجموعه‌مقالات ایران‌شناسی و خاورشناسی. (چ1). تهران: امیرکبیر.
ساجدی صبا، طهمورث. (1389). تاریخ ایران‌شناسی در فرانسه. (چ1). تهران: سفیر اردهال.
قاسمی، سیدفرید. (1379). مشاهیر مطبوعات ایران. (ج1). تهران: سازمان چاپ و انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مفتاح‌الملک (محمود مازندرانی). (1320ق/1281ش). مفتاح‌الرموز. بی‌جا: بی‌نا.
مقاله
اورکاد، برنارد. (1370). «ایران‌شناسی در فرانسه (1)». (مرتضی اسعدی، مترجم). مجلۀ نشر دانش، بهمن و اسفند، ش68، صص 22-30.
اورکاد، برنارد. (1371). «ایران‌شناسی در فرانسه (2)». (مرتضی اسعدی، مترجم). مجلۀ نشر دانش، خرداد و تیر، ش70، صص 31-38.
ساجدی صبا، طهمورث. (1394الف). «ایران‌شناسی در فرانسه». چاپ‌شده در کتاب: تاریخ جامع ایران. (ج17). (چ2). صص 575-603. (کاظم موسوی بجنوردی، ناظر). تهران: مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی.
ساجدی صبا، طهمورث. (1394ب). «بررسی و تحقیق دربارۀ ادوار تکوینی خاورشناسی». مطالعات ایران‌شناسی، پاییز، ش1، صص 47-68.
صنیع‌الدوله، محمدحسن. (1301). «جناب صنیع‌الدوله». شرف، نمرۀ بیست‌ودویم، ذی‌قعده، صص 1-4.
صنیع‌الدوله، محمدحسن. (1308). «جناب جلالت‌مآب اعتمادالسلطنه». شرف، نمرۀ هشتادویکم، صص 1-6.
روزنامه
ایران. (ذی‌قعدۀ 1295). ش639، صص 2 و 3.
 
 
Latin Resources
 
Filliozat, Pierre-Sylvain. (2003). “La Société asiatique, mémoire vivante de l’orientalisme français”. (Retrieved 2 August 2023), from: https://journals.openedition.org/nda/199
Filliozat, Pierre-Sylvain; Georges-Marie Chatelain. (2020). “Académie des Inscriptions et Belles-Lettres”. Journal asiatique, PRÉSENTATION (Retrieved 2 August 2023), from:
Finot, Louis et des Membres de la Société Asiatique. (1922). Le livre du centenaire (1822-1922) de la Société Asiatique. Historique de la Société Asiatique. Paris: Geuthner.
Hayati Ashtiani, Karim. (2004). “Les relations littéraires entre la France et la Perse de 1892 à 1897”. Edgard Pich, La thèse pour le doctorat, Lumière-Lyon-II, Faculté des Lettres, Sciences du langage et des Arts.
https://www.aibl.fr/societe-asiatique/publications-196/journal-asiatique/?lang=fr
Malek Esmaïli, Azizollah. (1936). “Le Golfe Persique et les Iles de Bahrein”. Basdevant, La thèse pour le doctorat, Université de Paris, Faculté de droit.
Société Asiatique. (1823). “Bibliographie”. Journal asiatique (JA), t.3, pp 62-64.
Société Asiatique. (1824). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 2 Novembre 1824”. JOURNAL ASIATIQUE, t.5, pp 317-318.
Société Asiatique. (1824). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 6 Décembre 1824”. JOURNAL ASIATIQUE, t.5, p377 et pp 381-383.
Société Asiatique. (1833). “Liste des membres associés étragers, suivant l’ordre des nominations”. JOURNAL ASIATIQUE, 1833, t.11, pp 558-561.
Société Asiatique. (1833). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1833, t.11, pp 546-558.
Société Asiatique. (1834). “Liste des membres associés étragers, suivant l’ordre des nominations”. JOURNAL ASIATIQUE, 1834, t.13, pp 581-584.
Société Asiatique. (1834). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1834, t.13, pp 569-581.
Société Asiatique. (1835). “Liste des membres associés étragers, suivant l’ordre des nominations”. JOURNAL ASIATIQUE, 1835, t.15, pp 565-566.
Société Asiatique. (1835). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1835, t.15, pp 554-564.
Société Asiatique. (1836). “Liste des membres associés étragers, suivant l’ordre des nominations”. JOURNAL ASIATIQUE, 1836, t.3, pp 551-554.
Société Asiatique. (1836). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1836, t.1, pp 540-550.
Société Asiatique. (1837). “Liste des membres associés étragers, suivant l’ordre des nominations”. JOURNAL ASIATIQUE, 1837, t.3, pp 518-521.
Société Asiatique. (1837). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1837, t.3, pp 507-517.
Société Asiatique. (1837). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 8 septembre 1837”. JOURNAL ASIATIQUE, 1837, t.4, p294.
Société Asiatique. (1867). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 11 Octobre 1867”. JOURNAL ASIATIQUE, t.10, pp 477-478.
Société Asiatique. (1868). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1868, t.12, pp 171-190.
Société Asiatique. (1868). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 9 Novembre 1867”. JOURNAL ASIATIQUE, t.11, p82.
Société Asiatique. (1869). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1869, t.14, pp 37-57.
Société Asiatique. (1870). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1870, t.16, pp 112-119.
Société Asiatique. (1871). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1871, t.18, pp 41-60.
Société Asiatique. (1872). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1872, t.20, pp 63-80.
Société Asiatique. (1873). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1873, t.2, pp 89-106.
Société Asiatique. (1874). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1874, t.4, pp 79-97.
Société Asiatique. (1875). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1875, t.6, pp 72-91.
Société Asiatique. (1876). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1876, t.8, pp 70-95.
Société Asiatique. (1877). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1877, t.10, pp 73-91.
Société Asiatique. (1886). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1886, t.8, pp 15-32.
Société Asiatique. (1886). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 12 Mars 1886”. JOURNAL ASIATIQUE, t.7, pp 339-340.
Société Asiatique. (1887). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1887, t.10, pp 15-34.
Société Asiatique. (1888). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1888, t.12, pp 16-34.
Société Asiatique. (1888). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 13 Janvier 1888”. JOURNAL ASIATIQUE, t.11, pp 281-283.
Société Asiatique. (1889). “Liste des membres souscripteurs, par ordre alphabétique”. JOURNAL ASIATIQUE, 1889, t.14, pp 18-36.
Société Asiatique. (1889). “Nouvelles et Mélanges: Séance du 10 Mai 1889”. JOURNAL ASIATIQUE, t.13, pp 509-510.
Société Asiatique. (1890). “Nouvelles et Mélanges: Ouvrages offerts a la Société”. JOURNAL ASIATIQUE, t.15, pp 242-243.
Société Asiatique. (1823). Séance générale annuelle du 21 Avril 1823. Paris: Dondey-Dupré père et fils.
Société Asiatique. (1824). Séance générale annuelle du 29 Avril 1824. Paris: Dondey-Dupré père et fils.
Société Asiatique. (1826). Séance générale annuelle du 27 Avril 1826. Paris: Dondey-Dupré père et fils.
Société Asiatique. (1827). Séance générale annuelle du 30 Avril 1827. Paris: Dondey-Dupré père et fils.
Société Asiatique. (1828). Séance générale annuelle du 29 Avril 1828. Paris: L’imprimerie Royal.
Société Asiatique. (1829). Séance générale annuelle du 30 Avril 1829. Paris: L’imprimerie Royal.
Société Asiatique. (1830). Séance générale annuelle du 29 Avril 1830. Paris: L’imprimerie Royal.
Société Asiatique. (1831). Séance générale annuelle du 28 Avril 1831. Paris: L’imprimerie Royal.
Société de géographie. (1889). “Comptes rendus des séances de la Société de géographie et de la commission centrale Société de géographie”. Paris: Société de géographie.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 خرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 15 خرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 02 شهریور 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار