مسئلۀ احمدوندها در دورۀ حکومت ظل‌السلطان بر کرمانشاهان (1298-1305ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی

چکیده

هدف: هدف از این نوشتار تبیین و تحلیل مسئلۀ احمدوندها، به‌عنوان یکی از دل‌مشغولی‌ها و نگرانی‌های دورۀ حکومت ظل‌السلطان بر کرمانشاهان است.
روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اسناد مراکز آرشیوی، روزنامه‌ها و تاریخ‌های محلی انجام شده‌است.
یافته‌ها و نتیجه گیری
نتایج این تحقیق بیانگر آن است که احمدوندهای چلبی تابعیت عثمانی را داشتند؛ ولی در دورۀ بررسی‌شده در این پژوهش بیشتر در خاک ایران مستقر بودند. داشتن تابعیت عثمانی نه‌تنها مانع استقرار احمدوندها در خاک ایران نشد، بلکه حتی جوان‌میرخان رئیس آن‌ها نیز ازجانب دولت ایران به‌عنوان حاکم قصر شیرین منصوب شد و برای بیش‌از یک دهه فرد مقتدر نواحی سرحدی باقی ماند. پذیرش او در خاک ایران نتیجۀ قدرت نظامی این ایل از یک‌سو و ضعف حکومت کرمانشاهان ازسوی دیگر بود. انتصاب جوان‌میرخان به‌عنوان حاکم نواحی سرحدی نه از روی رغبت حکومت بلکه بیشتر برای کنترل این ایل بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ahmadvand issue under the rule of Zill al-Sultan in Kermanshah (1881 -1888)

نویسنده [English]

  • Motaleb Motalebi
PhD of History of Iran, National Library & Archives of Iran,
چکیده [English]

Purpose: The role of Ahmadvand nomads in the western borders of Iran in the later part of the 19th century, and how they were expelled from the country is reviewed in this paper.
Method and Research Design: Archival records and library resources were consulted to collect data.
Findings and Conclusion: Ahmadvands were Ottoman Empire subjects; however, they often passed the borders freely and often settled in Iran. They imposed a threat to the region by looting and being involved in armed clashes. Governors of Kermanshahan failed to expel them from the Iranian territory for decades as Ahmadvands had strategic advantages in the region due to having control over the routes of other nomads. The governor of Zil el-Soltan deceived them by signing a peace agreement with their chiefs first, then ambushed and killed the chiefs, and forced the tribe to leave Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahmadvands
  • Kermanshahan
  • Zil- el Soltan
منابع
اسناد
ادارۀ اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه (استادوخ):
8-پ3-ک15-1322؛ 47-پ9-ک15-1325؛ 59-پ9-ک15-1325؛ 80-پ9-ک15-1325؛ 84-پ9-ک15-1325؛
51-10پ-15ک-1325؛ 52-10پ-15ک-1325؛ 55-10پ-15ک-1325.
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (ساکما): پروندۀ 23922-240؛ آلبوم شمارۀ 466 بیوتات؛ آلبوم شمارۀ 23 بیوتات؛
کتابچۀ 313 منضم به آلبوم شمارۀ 466 بیوتات؛ کتابچۀ روزنامۀ قشونی کرمانشاهان 312، منضم به آلبوم شمارۀ 466.
کتاب
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. (1367). تاریخ منتظم ناصری. (چ1). (دکتر اسماعیل رضوانی، مصحح). تهران: دنیای کتاب.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. (1362). مطلع‌الشمس. (ج1). (چ1). تهران: انتشارات پیشگام.
سلطانی، محمدعلی. (1373). جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان. (ج3). (چ1). تهران: موسسۀ فرهنگی نشر سها.
ظل‌السلطان، مسعودمیرزا بن ناصر. (1368). خاطرات ظل‌السلطان. (ج2). (حسین خدیوجم،‌ کوشش‌گر و مصحح). تهران: اساطیر.
وقایع‌نگار کردستانی، علی‌اکبر. (1381). حدیقۀ ناصریه در جغرافیا و تاریخ کردستان. (چ1). (محمدرئوف توکلی، مصحح). تهران: انتشارات توکلی.
روزنامه
روزنامۀ ایران: 5شنبه 10شعبان1298، شمارۀ 461؛ 5شنبه 25رمضان1298، شمارۀ 464؛ 5شنبه 17جمادی‌الاول1299، شمارۀ 483؛
روزنامۀ فرهنگ:
27جمادی‌الثانی1298، سال سوم، شمارۀ 100؛ 6شعبان1298، سال سوم، شمارۀ 105‌؛ 20شعبان1298، سال سوم، شمارۀ 107؛ 4رمضان1298، سال سوم، شمارۀ 109؛ 5شنبه 9محرم1299، سال سوم، شمارۀ 127؛ 5شنبه 16محرم1299، سال سوم، شمارۀ 128؛
5شنبه 7صفر1299، سال سوم، شمارۀ 131؛ 5شنبه 30ذی‌قعدۀ1302، سال هفتم، شمارۀ 324؛ 2شنبه 1ذی‌حجۀ1303، سال نهم، شمارۀ 384؛ 5شنبه 17ذی‌حجۀ1303، سال نهم، شمارۀ 386؛ 2شنبه 12محرم1304، سال دهم، شمارۀ 393؛ 5شنبه 7صفر1304، سال دهم، شمارۀ 400؛ 2شنبه 18صفر1304، سال دهم، شمارۀ 403؛ 2شنبه 4جمادی‌الثانی1304، سال دهم، شمارۀ 433؛ 5شنبه 4شعبان1304، سال یازدهم، شمارۀ 450؛ 5شنبه 21ربیع‌الاول1305، سال یازدهم، شمارۀ 522؛ 2شنبه 16جمادی‌الاول1305، سال یازدهم، شمارۀ 529.