بررسی تحلیلی فهرست‌های اسناد در ایران دورۀ صفوی و قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران

2 کارشناس ارشد ایران شناسی؛ نسخه شناسی

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تحلیل انواع فهرست‌های اسناد در دورۀ صفوی و قاجار و شناسایی عناصر توصیفی آنهاست.
روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی بر پایۀ منابع کتابخانه‌ای و اسناد و نسخه‌های خطی به طبقه‌بندی و استنتاج یافته‌ها می‌پردازد. 
یافته‌ها و نتایج پژوهش: مهم‌ترین عوامل مورد توجه فهرست­های اسناد در ایران دورۀ صفوی و قاجار عبارت‌اند از: تاریخ سند، نوع سند، ارکان (محتوای) سند، وابستگی مکانی، سجلات، مهرها، و حواشی سند. همچنین، اسناد، در این فهرست‌ها یا به ترتیب تاریخ توصیف شده‌اند یا بر اساس وابستگی مکانی سند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Catalogs of records in the Safavid and Ghajarid eras: an analytical survey

نویسندگان [English]

  • H Azimi 1
  • Mohsen Qosi 2
1
2
چکیده [English]

Purpose: Analysis of catalogs of documents of the Safavid and Qajarid eras and exploring their descriptive elements.
Method: Library and archival records as well as manuscripts were consulted for classification.
Findings: Factors attended in catalogs of documents of the Safavid and Ghajarid eras included date of document, type of document,  content, place, , sejelaat, seals, and margins .Also, records in these catalogs are described according to date or place and age.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Manuscripts- archival records cataloging- Records Catalogs-Records Description-Document Registration

مراجع

اتحادیه، منصوره و سعید روحی(1385). در محضر شیخ فضل الله نوری: اسناد حقوقی عهد ناصری، تهران: نشر تاریخ ایران.
افشار، ایرج.« بیاضی صفوی: آداب نامه نگاری پادشاهان صفوی به سران سرزمین های دیگر (قواره-اندازه-آرایه)»، نامه بهارستان، دفتر 13 و 14(1387):صص 23-74.
بیانی، بهمن و منصوره اتحادیه(1387). کتابچه قبالجات خزانه مبارکه، تهران: نشر تاریخ ایران.
درایتی،مصطفی(1389). فهرستواره دستنوشت های ایران (دنا)،ج7، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
ذبیحی، مسیح.« دو سند مربوط به گرگان»، راهنمای کتاب،شماره 18(1354):صص 157-161.
رضایی، امید. «پیشینه و نحوه ثبت اسناد شرعی در بندر بوشهر(1308ه.ق.-1350ه.ق)». اسناد بهارستان،شماره1 (1390):صص 79-94.
شیخ الحکمایی، عمادالدین(1387). فهرست اسناد بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
صریح­الملک، موزه ملی، نسخه خطی شماره 3718
صریح­الملک، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نسخه خطی شماره 8008
صریح­الملک، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نسخه خطی شماره 17228
عادلی، معصومه و غلامرضا امیرخانی(1387).« تنظیم و توصیف منابع آرشیوی (با تاکید بر فهرست های راهنما)»، گنجینه اسناد،شماره72 ، سال 1387: صص101-112.
فهرست برات مواجب کدخدایان دارالخلافه طهران و غیره، گنجینه اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی، سند شماره 295000395
کتابچه اجناس پیشکشی به ناصرالدین شاه، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نسخه خطی شماره 11592

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 بهمن 1391
  • تاریخ بازنگری: 04 اسفند 1391
  • تاریخ پذیرش: 02 دی 1392

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار