A study of the main cities of Iranian immigrants to the Caucasus in the 19th century

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD Student of Iranian History after Islam, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Associate Professor of History Department, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

3 Associate Professor of History Department, Azerbaijan Academy of Sciences University, Baku, Azerbaijan

10.30484/ganj.2023.3080

Abstract

In the 19th century, a special kind of migration took place, and that was the migration of the majority of migrant workers and manpower seeking work abroad, especially to Azerbaijan, Russia, and the South Caucasus, following the economic and political conditions prevailing in Iran.
Purpose: The present study has investigated the situation of Azarbayjan province as the main center of emigrants to the Caucasus and the role played by Iranian emigrants there. In this research, the quantitative and qualitative analysis of the immigration category and its legal issues have been investigated. Also, the issues of the migration flow, including the origin, the geographical areas of the migration target, and the economic issues of the migration of Iranians to the Caucasus in the 19th century, using historical sources and documents in Azerbaijan, Russia, and Georgia, have also been investigated.
Method and Research Design: This research is descriptive and analytical and collected data using the library method. It is worth mentioning that these data were collected from the first-hand sources available in the document archives in the Republic of Azerbaijan, Russia, and Georgia. Therefore, the study is based on authentic historical documents.
Findings and conclusion: Researches and surveys show that the expansion of the new Russian civilization in the Caucasus region had caused an increase in the demand for labor, and the discovery of oil and the development of oil industries intensified this demand. As a result, the wave of migration, especially from the residents of Azerbaijan and Gilan, faced a significant increase, so in 1904, the rate of migration compared to 1858 reached 62.249% from 6.005%.

Keywords

Main Subjects


 
English Translation of References
Azerbaijani sources
Archive Document
Azərbaycan Dövlət Tarxi Arxivi Mərkəzi, f.6, siyahı 1, iş 19; f.32, siyahi 1/ iş 240. [Azerbaijani]
Azərbaycan Dövlət Tarxi Arxivi Mərkəzi, f.156, Siyahı 1, iş 1, vərəq 42, 66-70. [Azerbaijani]
Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxıf Fondu qovluq410, səyifə 2, iş, 24, 25, 26. [Azerbaijani]
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Dövlət Siyasi sənədlər Arxivi, f.1, sənəd 88, iş 137, səhfə34. [Azerbaijani]
Bakı Dövlət Universitetinin, Kitabxanasının Arxiv bolməsi, f 12, siyahi 8/ iş 34. [Azerbaijani]
Bakı Dövlət Universitetinin, Kitabxanasının Arxiv bolməsi, f 11, siyahi 1/ iş 234. [Azerbaijani]
Bakı Dövlət Universitetinin, Kitabxanasının Arxiv bolməsi, f12, siyahi 9/ iş 39. [Azerbaijani]
Baku State University, archival fund, f13, səhyfe 15, iş 5. [Azerbaijani]
Rüstəmov, Tohid. (2001). “S.Ə. Komiterini Şərq Syasəti və İran 1919-1943”. Bakı: Xəzər Universitəsi nəşryyatı. [Azerbaijani]
Баку по переписи 22 октября 1903 г., с.30. [Russian]
Georgia sources
Archive Document
Central State Historical Archive of Georgia, (HAG/RXSA). f. Collected from a source called Iran Stolu, f.11, Список 1, работать 151, vərəq 32
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1865 г, дело 468, л. 95.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1888 г, дело 490, л. 52.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1889 г, дело 491, л. 44.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1890 г, дело 492, л. 31\33.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1893 г, дело 495, л. 41.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1895 г, дело 497, л. 42.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.11, оп.1, дело 3251, л.д. 39.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.6, список 1, дело 1448, л. 1; дело 1901 г., л. 1
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.13, работать 2/98.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.5, оп.1, дело 1901, л.10.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): 1892 г, дело 494, л. 52.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.116, опись 1, дело 2975, л.д. 72-73.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): ф.12, список 4, работа 456. Верак, 5.
Документ Грузия: Центральный государственный архив (HAG): оп. 1, дело 1416, л. 6.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф. 28, стр. 1, дело 151.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): 1866 г, дело 469, л. 35.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): 1878 г, дело 481, л. 23.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив: (HAG): 1891 г, дело 493, л. 34.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): 1894 г, дело 496, л. 40.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): 1901, дело 503, л. 26.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф.12, оп.2, д.437, л.3
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф.5, список 1, дело 4847, л.1.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф.6, дело 6571, л.1\7
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф.11, список 1, дело 2975, л.д. 73.
Документ Грузия: Центральный государственный исторический архив (HAG): ф.5, опись 1, дело 6571, л.1.
Российский государственный архив (МДТА СССР), ф.1263, о. 13, дело 1, л. 428, оборот 443; опись 14, дело 1, л. 266. опись 1, дело 12, л. 395 оборотная сторона; дело 91, л. 183 оборотная сторона; опись 18, дело 182, л.505.506
Sources of Russia
Archive Document
Государственный архив Российской Федерации (ГАРФ). f.1268, Список 10, работать 127, л. 110,112
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф.1268, оп.11, д.142, л.263 о, 264, 284.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): оп.18, д.182, л.д. 505, 506.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф.1263, опись 13\18
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): оп. 13\14 дело 1, л.428\443 оборот. 13
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф.1263, оп.13, д.1, л.д. 428, 443.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф.1268, оп.11, д.143, л.д. 286, 287.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): Оп. 14, д. 153, л. 352 о, 359
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): Оп. 1, д. 12, л. 395.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф.1263, оп.8, д.153, л.355 о, 356.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): ф. 1, д. 12, дело 91, л. 183.
Документ России: Центральный государственный исторический архив (ГАРФ): Список 18 д. 05 дело 506. KSX, 1895, № 80, стр. 1384.
Books
Abbott, V. G. (1888). Diplomatic and consular reports on trade and finance Persia, report on the agricultural resources of the province of Azerbaijan, district of Tabreez. London: Foreign Office, no 423.
Azərbaycan tarixi, (1900-1920-ci illər). Yeddi cilddə. II cild. (2008). Bakı: "Elm". [Azerbaijani]
Azərbaycan tarixi, Yeddi cilddə. VI cild. (1989). Bakı: "Elm". [Azerbaijani]
Акты Кавказской археографической комиссии. (т. XI). док. № 863, с.964-965. [Russian]
Аргутинский-Долгоруков, А. М. (1897). Борчалинский уезд Тифлисской губ. в эконом. и коммерч. отношениях // Район Тифлисско-Карсско-Эриванской железной дороги в экономическом и коммерческом отношении. Тифлис. [Russian]
Джафарли, Н. Г. (1985). "История города Ленкорани в XIX- начале ХХ в, АКД" Баку. [Russian]
Лернер, В. А. (1981). “Влияние переселений в Азербайджане на количественный и качественный состав населения в последней трети ХIХ века // Известия АН Азерб. ССР. Серия история, философия и права”. москва, №4. [Russian]
Баку по переписи 22, октября. (1903). [Russian]
Белова Н. К. (1987). “Об отходничества из северо-западного Ирана в конце ХЫХ-ХХ века”. москва. [Russian]
Бунятов С. Из Лорийского участка // КСХ, 1897, 184, с. 462; йеня онун, Быт русских крестьян Лорийского участка Борчалинского уезда Тифлисской губернии // Сборник материалов для описание местностей и племен Кавказа. Вып. ХХХI, Тифлис. 1903, Отд. II. [Russian]
Gülmalıyev, M.M. (1989). XVIII əsrin son rübü-XIX əsrin birinci yarısında Azərbaycan kəndinin sosial-iqtisadi strukturu. Bakı: Elm. [Azerbaijani]
Hakimian, Hasan. (1374/1995). “Kār-e mozdi va mohājerat-e tārix-e mo’āser-e Irān” (Fees and migration in the contemporary history of Iran) (vol. 7). Translated by Afsaneh Monfared. Tehran: Mo’assese-ye Pažuheš va Motāle’āt-e Farhangi, Bahār. [Persian]
Кутаиси по однодневной переписи 10 апреля 1887 г. Кутаис, 1887. [Russian]
Мамедов, Ф. (1978). “Город Гянджа в XIX в. (до 1868 г.) “Азерюайджанские Комиссионные Дела”. Баку. [Russian]
Maragheei, Zeinolabedin. (1378/1999). “Siyāhat-nāme-ye Ebrāhim Beig” (Travel diary of Ebrahim Beg) (1st ed.). Tehran: Mehvar. [Persian]
Минорский, В. (1905). Движение персидских рабочих на промыслы в Закавказье//Сборник консульских донесений. vıp. III, SPb. [Russian]
Мурадалиева, Э. Б. (1991). “Города Северного Азербайджана во второй половине XIX века”. Баку. [Russian]
Obzor Bakinskoy neftənoy. (1901). Promışlennosti za 1899 q. Baku 1900; Obzor Bakinskoy neftənoy promışlennosti za 1900 q. Baku. (It has been compiled in the form of a book, but it has not been published. 77-84t is kept in the archive department of Georgia). [Azerbaijani]
Парсамян В.А. "История армянского народа. 1801-1900 гг" Кн.I. Ереван, 1972, с.263. [Russian]
Петровискя, П. (1879). "История Ирана, иран древние исторические события до наших дней". москва. [Russian]
Shakeri, Khosro. (1384/2005). “Pišine-hā-ye eqtesādi-ejtemā’ee-ye jonbeš-e mašrutiyat va enkešāf-e susyāl-demokrāsi dar ān ‘ahd” (The socio-economic backgrounds of the constitutionalism movement and the development of social democracy in that era). Tehran: Axtarān. [Persian]
Şükürov, K. K. (1998). Azərbaycan tarixi. Ən qədim zamanlardan bizim günlərədək: döv-lətlər, hadisələr, sinxronlaşdırılmış cədvəllər. Bakı: "AMEA". [Azerbaijani]
Тигранов, Л. Ф. (1978). "Из истории общественно-экономических отношений в Персии". москва. [Russian]
Тиммер, Ф. (1902). Колония Еленендорф Елизаветпольская губ. и уезда // Сборник материалов для описание местностей и племен Кавказа. Вып. ХIХ. Тифлис, Отд. II. [Russian]
Хоштария, Э. В. (1869). “Очерки со КАГ-льно-экономической истории Грузии, Промышленность, города, рабочий класс ХIХ век и начало ХХ века”. Тбилиси. Sənəd şəkilində toplamış kitab yazçı yoxdur. [Russian]
Шербатюк, И. Е. (1965г). “СоHAGльно-экономические причины эмиграции трудящихся масс из Галиции, ее формы и последствия”. АКД: Киев. [Russian]
Articles
Atabaki, Touraj; & Moradhaseli, Jafar. (1396/2017). “Mizbān-hā-ye nārāhat, mihmān-hā-ye moqrez: Zendegi va ruzegār-e čap-hā-ye enqelābi-ye Irāni dar ettehād-e Šoravi (Teyy-e sāl-hā-ye 1299 – 1317 SH / 1921 – 1939 AD)” (Incommodious hosts, invidious guests: The life and times of Iranian revolutionaries in the Soviet Union, 1921–39). Tārix-e Ravābet-e Xāreji (Quarterly of Foreign Relations History), 71, pp. 127 – 154. [Persian]
Bağırov, M. C. (1945). “Azərbaycan K(b)P MK katibi 10 dekabr”. № 330, Bakı. [Azerbaijani]
Сборник сведений о Кавказе., т.VI, с.59-61. [Russian]
Мамедов Ф. Город Гянджа в XIX в. (до 1868 г.) АКД. Баку, 1978. [Russian]
Kalirad, Ali. (1398/2019). “Irāniyān-e qāf-nešin; pažuheši dar asnād-e namāyandegi-ye Irān dar velādi-Qafqāz (1315 – 1337 AH / 1897 – 1919 AD)” (The Iranian diaspora in North Caucasus: A study on the records of the Iranian consulate in Vladikavkaz (1897-1919)). Pažuheš-hā-ye ‘Olum-e Tārixi (Historical Sciences Studies), 20, pp. 207 – 230. [Persian]
Karimi Gilaye, Yasser. (1396/2017). “Naqš-e kārgarān-e mohājer-e Gilāni dar enteqāl-e afkār-e susyāl-demokrvsi-ye Qafqāz dar enqelāb-e mašruteh” (The role of Gilani migrant workers in transferring the thoughts of the Caucasian social democracy in the constitutional revolution). Kārnāme-ye Tārix (Biannual Journal of Karnameh Tarikh), 8, pp. 83 – 114. [Persian]
Newspapers
Кавказ. (1847). №36. [Kazakh]
Кавказский календарь на. (1865г). Отд. Третий, 50, 51. [Russian]
Кавказский календарь на. (1852). 405. [Russian]