تحلیل وضعیت رقمی‌سازی منابع شنیداری در آرشیوهای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با استاندارد یاسا. مطالعۀ موردی: شهر تهران

حریری, نجلا; میرغفوری, حسنیه‌سادات

تحلیل وضعیت رقمی‌سازی منابع شنیداری در آرشیوهای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با استاندارد یاسا. مطالعۀ موردی: شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

² دانش آموختۀ کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر، به منظور تعیین وضعیت رقمی‌سازی (تبدیل منابع آنالوگ به رقمی و رقمی به رقمی) در آرشیوهای شنیداری سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با استانداردهای انجمن بین‌المللی صدا و آرشیوهای دیداری و شنیداری (یاسا) انجام شده است.
روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی است. برای گردآوری داده‌های پژوهش از 2 پرسشنامۀ محقق‌ساختۀ مجزا برای کارشناسان واحد تبدیل آرشیو و مدیران آرشیوها؛ و یک سیاهۀ وارسی، شامل دو قسمت اطلاعات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری (تهیه شده براساس استاندارد یاسا) استفاده شده است. نتایج، با استفاده از روش‌های آمار توصیفی(فراوانی و درصد) در قالب جدول و نمودار ارائه شده است. جامعۀ پژوهش، شامل دو گروه است. جامعۀ نخست، شامل 6 آرشیو شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تهران؛ و جامعۀ دوم، شامل 43 نفر (37 نفر کارشناسان تبدیل منابع آنالوگ به رقمی و 6 نفر مدیر آرشیو) می‌باشند.
یافته‌های پژوهش: یافته‌ها نشان می‌دهد که بیش از نیمی از کارکنان آرشیوها آموزش تبدیل منابع آنالوگ به رقمی را دیده‌اند. جمع کل منابع شنیداری آرشیوهای شهر تهران 937 / 592 حلقه است. 3/77 درصد منابع شنیداری در آرشیوهای شنیداری شهر تهران رقمی‌سازی شده‌اند. همچنین، مشخص شد که میزان مطابقت با استاندارد یاسا در بخش نرم‌افزاری 7/82 درصد، و در بخش سخت‌افزاری 79 درصد است. بنابراین، از دیدگاه متخصصان و کارشناسان آرشیوها، مهم‌ترین مزیت رقمی‌سازی منابع آنالوگ، صرفه‌جویی در وقت و غلبه بر موانع و محدودیت‌های زمانی و مکانی؛ و مهم‌ترین چالش تبدیل منابع آنالوگ به رقمی، فقدان زیرساخت مناسب آرشیو رقمیِ کاربردی، پایدار، و کارآمد است.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که «فقدان زیرساخت مناسب، پایدار، و کارآمد برای آرشیو رقمی»؛ «کمبود و فقدان ابزارها و فناوری‌های جدید»؛ و «فقدان استانداردهای مشخص و مدون» از مهم‌ترین مشکلات تبدیل منابع در آرشیوهاست. نزدیک به دو سومِ کارکنان تبدیل، دورۀ آموزشی کوتاه مدت تبدیل منابع را طی کرده‌اند، که ناکافی به نظر می‌رسد. همچنین، بیشتر پاسخگویان اظهار داشته‌اند که آموزش‌های لازم را از مراجع غیررسمی کسب کرده‌اند. درمجموع، 72 دستگاه در کل آرشیوهای شنیداری شهر تهران موجود است و میانگین کل دستگاه‌ها 12 عدد است. یعنی به طور متوسط، هر آرشیو دارای 12 دستگاه است. از بین 6 واحد (آرشیو)، فقط 2 آرشیو فضاهای ذخیره‌سازی انبوه دارند که نشان‌دهندۀ استهلاک و عدم دستگاه‌های مبدل است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Digitization of IRIB's audio archives: Evaluation against IASA standards

نویسندگان [English]

Najla Hariri ¹
H. Mirghafoori ²

چکیده [English]

Purpose: Examining the state of digitization (conversion of analog to digital and digital-to-digital resources)in the Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB)audio archive and compare it against the standards of the International Association of Sound and Audio-Visual Archives (IASA).
Method: 6 audio archives in Tehran, and 37 staff managers and involved in converting analog audio sources to digital format were surveyed. A checklist was used to collect data from the archives. A questionnaire was designed and administered to collect views of the staff and managers.
Findings: Staff and managers considered saving of time and space as the primary advantage of digitization of the analog. Digitization of 77/3% of 592937 items was completed. 72 systems are operational in the 6 archives. Only 2 have space of mass storage. Digitization met 82/7% software and 79% of hardware standards of IASA. Nearly two-third of staff have received some kind of training for digitization. The staff considered lack of appropriate infrastructure, up-to-date tools and technologies, and lack standards challenges they face.

کلیدواژه‌ها [English]

Analog
Audio
Audio Archives
Digitization
International Association of Sound and Audio-Visual Archives (IASA)
Islamic Republic of Iran Broadcasting

مراجع

اداره کل تحقیقات جهاد خودکفایی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(1384). تبدیل منابع آرشیوی صدا و تصویر و فیلم از آنالوگ به رقمی. تهران: اداره کل تحقیقات جهاد خودکفایی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.

تراگی، دانیال(2004). آیا می توان میراث صوتی تصویری را ذخیره کرد؟ ترجمه شیما مرادی، ارتباط علمی، 4(2)، 61-68. بازیابی شده در 20 اردیبهشت 1391 از:

http://ejournal.irandoc.ac.ir/browse.php?a_code=A

قدیمی، علی(1386). پیشگیری، حفاظت و نگهداری از منابع دیداری و شنیداری

http://www.ali2ghadimi.blogfa.com/8610.aspx a بازیابی 4 اردیبهشت 1390 از:

قدیمی، علی(1387). آرشیوداری شنیداری، دیداری و اطلاع رسانی

http://www.ali2ghadimi.blogfa.com/post-27.aspxبازیابی 4 اردیبهشت 1390 از:

قدیمی، علی(1390). رادیو؛ حافظه شنیداری ملتها: ارزشهای آرشیوهای رادیو و نقش آنها در حفاظت از میراث شنیداری. مجله رادیو، 58: 135، 137- 138، 141.

Bamberger, Rob; Brylawski, Sam (2010). The State of Recorded SoundPreservation in the United States:A National Legacy at Risk in the Digital Age. from:

http://www.clir.org/pubs/reports/pub148/reports/pub148/pub148.pdf.

Casey, Mike ; BruceT,Gordon (2007). Sound directions:best practices for audio preservationsound directions. from: http://www.dlib.indiana.edu/projects/sounddirections/papersPresent/sd_bp_07.pdf.

Council on Library and Information Resourcesand Library of Congress(2006).

Capturing Analog Sound for Digital Preservation: Report of a Roundtable Discussion of Best Practices for Transferring Analog Discs and Tapes. from: http://www.clir.org/pubs/reports/pub137/pub137.pdf

Nazemi, Yahya(2013). Gorsel ve Isitsel Arsivlerin Analogtan Dijitale Cervrilmesi: TRT Ve IRIB in Merkezi Arsivlerinin Karsilastirilmasi. from:

http://80.251.40.59/humanity.ankara.edu.tr/odemirci/?bil=bil_icerik&icerik_id=38.

Pohlmann, Ken C.(2006). Measurement and Evaluation of Analog-to-Digital Converters Used in the Long-Term Preservation of Audio Recordings. Available at: http://www.loc.gov/rr/record/nrpb/pdf/Pohlmann.pdf.

Unesco(2006). Memory of the World. Available at: http:// www.aiatsis. gov.au / _data/assets/ pdf_file/7033/digital_Technical_Standards.pdf.