بررسی اسنادی اختلاف دولت ایران و عثمانی بر سر خزائن عتبات عالیات در دورۀ احمدشاه قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار تاریخ دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف پژوهش: اختلافات دولت ایران و عثمانی بر سر تصاحب خزائن عتبات عالیات در دورة احمدشاه  قاجار و اقدامات دولت ایران برای مقابله با آن بررسی شده است.
روش/ رویکرد پ‍ژوهش:  از اسناد آرشیوی با منابع کتابخانه ای در این پژوهش  استفاده شده است.
یافته‌ها: دولت ایران به‌عنوان دولت شیعه، با توسل به دیپلماسی و جلب پشتیبانی علمای شیعه عراق موفق شد تلاش دولت عثمانی برای تصاحب خزائن را خنثی کند..

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Iranian-Ottoman Dispute on the ownership of Shiat Imams shrines's treasures during Ahmad Shah Gajar (1909-1925) reign based on archival documents

نویسنده [English]

  • Seyyed Massoud Seyyed Bonakdar
Assistant professor, Department of History, Isfahan University, Isfahan, I.R. Iran
چکیده [English]

Purpose: Disputes between Iranian government and the Ottomans on the ownership of Shiat Imams shrines's treasures during Ahmad Shah Gajar (1909-1925) reign is traced based on archival documents
Method/Research Design: Archival documents are examined and and library resources are consulted.
Findings:  As a Shia' state, the Iranian government by resorting to diplomacy and seeking the support of Shia' Ulema of the region, succeeded to defuse Ottomans effort to confiscate the treasures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shia' Imams Shrines- treasures- Iran- Ottoman Empires
اسنادآرشیو وزارت امور خارجه(استادوخ):
GH 1329-K11-P46-16
GH 1329-K11-P46-22
GH 1329-K11-P46-26
GH 1329-K11-P46-27
 GH 1329-K11-P46-25
GH 1329-K11-P46-17
 GH 1329-K11-P46-21
 GH 1329-K11-P46-23
GH 1329-K11-P46-31
 GH 1329-K11-P46-23
GH 1329-K11-P46-30
 GH 1329-K11-P46-39
GH 1329-K11-P46-29
 GH 1329-K11-P46-37
 GH 1329-K11-P46-28
 GH 1329-K11-P46-33
GH 1329-K11-P46-6
   GH 1329-K11-P46-34
 Gh1329-K11-P46-35
  GH 1329-K11-P46-17
GH 1329-K11-P46-32
اسناد مجلس شورای ملی(کمام):
73/2/1/9/137/2
73/2/1/9/137/2
منابع
ابن اسفندیار،بهاء الدین محمد(1389).تاریخ طبرستان( عباس اقبال آشتیانی،مصحح). تهران: اساطیر.
استرآبادی،میرزا مهدی خان(1368). تاریخ جهانگشای نادری.تهران:دنیای کتاب.
اعتضادالسلطنه،علیقلی میرزا(1370). اکسیرالتواریخ( جمشید کیان فر،مصحح).تهران،انتشارات وبسمن.
اعتمادالسلطنه(1364). تاریخ منتظم ناصری(3ج).( محمداسماعیل رضوانی،مصحح).تهران:دنیای کتاب.
اعتمادالسلطنه(1367). مرآت البلدان(3 ج).تهران:نشر اسفار.
الحسینی، خورشاه بن قباد(1379). تاریخ ایلچی نظامشاه( محمدرضا نصیری، کوئیچی هانه دا،مصححان).تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
الحسینی القمی‌،قاضی احمدبن شرف الدین الحسین(1383). خلاصه التواریخ(2ج).( احسان اشراقی،مصحح).تهران:دانشگاه تهران.
امینی هروی،امیرصدرالدین ابراهیم(1383). فتوحات شاهی( محمدرضا نصیری،مصحح).تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
ترکمان،اسکندربیگ(1382). تاریخ عالم آرای عباسی(2ج).(ایرج افشار،کوششگر).تهران:امیرکبیر.
جهانگشای خاقان(1364).(الله دتا مضطر،مقدمه نویس). اسلام آباد: مرکز تحقیقات ایران و پاکستان.
حسینی استرآبادی،میرحسین بن مرتضی(1364). تاریخ سلطانی(از شیخ صفی تاشاه صفی)( حسین اشراقی،کوششگر).تهران: علمی.
حسینی فسائی،حاج میرزا حسن(1367). فارسنامه ناصری(2ج).( منصور رستگار فسایی،مصحح). تهران: امیرکبیر،2جلدی.
سپهر،محمدتقی لسان الملک(1377). ناسخ التواریخ(3ج).( جمشید کیان فر،کوششگر).تهران:،اساطیر.
شاملو،ولی قلی بن داوود قلی(1371). قصص الخاقانی( سیدحسن سادات ناصری،مصحح).تهران:انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شاه عباس مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی(1366).( عبدالحسین نوائی،کوششگر).تهران:زرین.
شیرازی(خاوری)،میرزا فضل الله(1380). تاریخ ذوالقرنین،نامه خاقان(2ج).(ناصر افشارفر،مصحح). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،2 جلدی.
صورت مذاکرات مجلس شورای ملی(لوح فشرده).
عبدالطیف قزوینی،یحیی(1386). لب التواریخ( میرهاشم محدث،مصحح).تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
غفاری قزوینی، قاضی احمد (1343). تاریخ جهان آرا.تهران،حافظ.
-غفاری کاشانی،ابوالحسن(1369). گلشن مراد( غلامرضا مجد طباطبایی،کوششگر).تهران: زرین.
قاجار،محمود میرزا(1346). سفینه المحمود(ج1).(عبدالرسول خیامپور،مصحح).تبریز:دانشکده ادبیات تبریز.
قاجار،محمود میرزا(1389). تاریخ صاحبقرانی(نادره جلالی،مصحح).تهران:کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
قایا،دیلک(2008). کربلاء فی الارشیف العثمانیه. بیروت:الدار العربیه للموسوعات.
قزوینی،ابوالحسن(1367). فوایدالصفویه( مریم میراحمدی،مصحح).تهران:،موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مرعشی صفوی،میرزا محمد خلیل(1362). مجمع التواریخ( عباس اقبال،مصحح).بی جا:انتشارات کتابخانه سنایی و ظهوری.
مروی(وزیر مرو)،محمدکاظم(1374). عالم آرای نادری(3ج).( محمدامین ریاحی،مصحح).تهران:علمی،نشر علم،3 جلدی.
-مستوفی،محمدحسین(1375). زبده التواریخ.تهران:بنیاد موقوفات محمود افشار
ملا جلال الدین منجم(1366). تاریخ عباسی(روزنامه ملاجلال).( سیف الله وحیدنیا،کوششگر).بی‌جا: وحید.
میرزا محمد کلانتر فارس(1363). روزنامه میرزا محمد کلانتر فارس(عباس اقبال آشتیانی،مصحح).تهران: کتابخانه طهوری و سنایی.
ناصرالدینشاه(1372). شهریار جاده‌ها(سفرنامه ناصرالدینشاه به عتبات)(محمدرضا عباسی،پرویز بدیعی،کوششگران).تهران:سازمان اسناد ملی ایران.
هدایت،رضاقلی خان(1339). روضه الصفا.قم:کتابفروشی‌های مرکزی خیام،پیروز.