آخرین تلاش‌ها برای احیای حکومت اردلان در پایان دوره قاجار و اوایل پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد تاریخ و دبیر آموزش و پرورش شهرستان کامیاران

2 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور

3 استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

چکیده

 هدف: بعد ازسقوط حکومت محلی (امارت) اردلان­ ها، که از زمان زمان ناصر­الدین­ شاه، حکومت کردستان را در دست داشتند، دوره­ای از هرج­ومرج و بی ­نظمی آغاز شد. عباس­خان،معروف به سرداررشیداردلان، از شاخة اردلان­ های روانسر و جوانرود و قرین جاف­ ها، خواست در رأس حکومت کردستان قرار گیرد و حکومت اردلان­ ها را احیا کند.این پژوهش اقدامات و تلاش­ های عباس ­خان، معروف به سرداررشید­، آخرین بازمانده خاندان اردلان، را برای احیای امارت اردلان ها در اواخر دورة قاجاریه و اوایل پهلوی گزارش می کند.
روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با بررسی منابع کتابخانه­ ای و اسناد آرشیوی انجام شده است.
یافته‌ها و نتیجه گیری: نشناختن تحولات سیاسی و ناتوانی در برقرار کردن مناسبات کارآمد با ایلات و طوایف منطقه و عدم به­کارگیری ناتوانی در رهبری سواران مسلح ایلات، محبوبیت اندیشه دولت مرکزی و سیاست رضا شاه برای پایان دادن به قدرت ایل ها موجب ناکامی عباس خان شد و دورانی طولانی از جنگ، فرار، و در نهایت تسلیم و تبعید و مرگ دور از کردستان را برای او در پی داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Latest endeavors for the revival of the Ardalans power at the end of Qajars and the rise of the Pahlavi

نویسندگان [English]

  • Frrideh Haydari 1
  • Ali-Rezai Ali Sof 2
  • Sirous Mohebi 3
1 M.A of History, Kamyaran, I.R.Iran
2 Associate Professor, Department of History, Payame Noor university, I.R.Iran
3 Assistant professor, Department of History, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, I.R. Iran
چکیده [English]

Purpose: After the collapse of the emirate of the Ardalans, who governed Kurdistan since the time of Nasser al-Din Shah Qajar (1831 –1896), Kurdistan underwent a period of chaos. Abbas Khan, a member of the branch of Ardalans in Rawansar and Jawanrood region, near the Jaafs, embarked to revive the power of Ardalans. This paper reports the efforts of Abbas Khan, known as Sardar Rashid, the last of the Ardalans, to revive their emirate in Kurdistan in the latest years of Qajars and early years of the Pahlavi rise.
Method/Research Design: Library resources and archival records have been studied.
Findings: Lack of understanding of the developments in the politics at the national level, failure to establish a working relationship with the tribes and clans in the area, and the popularity of idea of having a powerful central government pursued by the policy of ending tribal dominance were some of the reasons for Abass Khan's failure. Later years of his life was a mix of battles, escapes and eventually surrender and death in exile out from Kurdistan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ardalan؛ Reza Pahlavi
  • Shan of Iran (1925-1941)؛ tribal policy؛ Abbas Khan Ardalan؛ Kurdistan
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران(ساکما)،7100-240
ادارة اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه(استادوخ)، سال 1301- کارتن 47، پرونده 11 صفحه 55 سند به تاریخ 9 حوت 1301.
کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی(کمام) d4-k58-j28-p2- 0034,35,36، سند به تاریخ 21/2/1302  d4-k58-j28-p2- 0034,35,36، سند به تاریخ 17/3/1302
روزنامه‌ها:
قشون، سال دوم، شماره  15، سال 1302، ص 3و4.
مذاکرات مجلس
لوح فشرده مذاکرات مجلس، دورة ششم مجلس ملی،  جلسه 85،  صفحه 85
               
کتاب‌ها
بدلیسی،شرف خان بن شمس الدین (1377). شرفنامه تاریخ مفصل کردستان( ولادیمیر ویلیلا مینوف زرنوف،کوششگر). تهران: اساطیر.
بیات،کاوه (1371). عباس خان سردار رشید و کردستان( 1294-1304)، گنجینه‌اسناد، 5 و 6، 34-20
حیدری، فریده و سیروس محبی و سعدیه حیدری (1390). تعامل و تقابل اردلان و جاف در دوره ی قاجاریه، کتابچة اولین همایش اردلان شناسی. سنندج : دانشگاه کردستان.
داواشی، احمد (1389). دیوان میرزا احمد داواشی(حسین محمدی،گردآورنده). تهران: نشر احسان.
سجادی علاءالدین (1379). تاریخ جنبش های آزادی بخش مردم کرد(احمد محمدی،مترجم). تهران: احمدی محمدی.
سلطانی، محمد طاهر (1384). خاطرات سلطانی از قصر شیرین تا قصر قجر( محمد علی سلطانی،کوششگر). تهران: سها.
سلطانی، محمد علی (1381). ایلات و طوایف کرمانشاهان(ج2و3). تهران: سها.
مردوخ کردستانی، محمد (1379). تاریخ کرد و کردستان و توابع. تهران: کارنگ.
یکرنگیان، میر حسین (1383). سیری در تاریخ ارتش ایران از آغاز تا پایان شهریور 1320. تهران: خجسته.