مبادلۀ نشان های دولتی در سفرهای مظفرالدین‌شاه قاجار به اروپا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 عضو هیأت علمی، گروه تاریخ و ایرانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف:‌ بررسی اهمیت و چگونگی اعطای نشان  در سفرهای مظفرالدین‌شاه قاجار به اروپا.
روش/ رویکرد پژوهش:‌ داده‌ها از منابع کتابخانه‌ای‌ و اسناد وزارت خارجه و آرشیو ملی ایران به دست آمده است.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: مکاتبات اداری میان ایران و دیگر کشورهای اروپائی نشان می‌دهد اعطای نشان از جنبه‌های مهم سفرهای خارجی مظفرالدین‌شاه بود و بر روابط سیاسی و فرهنگی ایران با آنها تأثیر می‌گذاشت.‌ اما رعایت نکردن پروتکل‌های مربوطه در اعطای نشان موجب بی‌نظمی می‌شد‌‌ و گاه‌ عواقب سیاسی نامطلوب‌ دربرداشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Exchange of State Orders Durign Two Visits of European Countries by Mozzafar al-Din Shah

نویسندگان [English]

  • Marjan Rezayi 1
  • Morteza Dehghan nejad 2
  • Mostafa Pirmoradian 3
1 PhD Student of History, University of Isfahan, Isfahan, I. R. Iran
2 Professor, Department of History, University of Isfahan, Isfahan, I. R. Iran
3 Associate Professor, Department of History, University of Isfahan, Isfahan, I. R. Iran
چکیده [English]

Purpose: Iinvestigates the importance of exchange of State Orders during the two visits by Mozzafar al-Din Shah (r. 1896 -1907) to Europe. ‌
Method and Research Design: Data is collected from archival materials held at the Iranian Ministry of Foreign Affairs and National Archives of Iran, as well as library resources.
Findings and conclusion: Official correspondence between Iran and the European countries visited shows that the importance the exchange of such Orders was considered singnificane and could have influence on mutual relationship. However, failing to observe diplomatic protocols caused irregularities with negative implictions for Iran in some cases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian Orders
  • Foreign Orders
  • Lion and Sun Order
  • Mozzafar al-Din Shah
  • Qajar
  • European voyages
منابع
اسناد
اسناد منتشرنشده
اسناد آرشیو وزارت امور خارجه (استادوخ)
سال 1283ش، کارتن 12، پروندۀ 7، اسناد شمارۀ 2؛ 3؛ 1/3.
سال 1317ق، کارتن 19، پروندۀ 4، سند شمارۀ 6.
سال 1318ق، کارتن 4، پروندۀ 2، سند شمارۀ 41.
سال 1318ق، کارتن 4، پروندۀ 5، اسناد شمارۀ 117؛ 151.
سال 1318ق، کارتن 4، پروندۀ 6، سند شمارۀ 162.
سال 1318ق، کارتن 6، پروندۀ 14، اسناد شمارۀ 3؛ 35؛ 131.
سال 1318ق، کارتن 7، پروندۀ 22، سند شمارۀ 21.
سال 1318ق، کارتن 30، پروندۀ 5، اسناد شمارۀ 10؛ 11؛ 12؛ 23؛ 25؛ 38.
سال 1320ق، کارتن 8، پروندۀ 10، سند شمارۀ 2/51.
سال 1320ق، کارتن 19، پروندۀ 25، شمارۀ سند 71.
سال 1321ق، کارتن 10، پروندۀ 16، سند شمارۀ 50
سال 1323ق، کارتن 4، پروندۀ 2، اسناد شمارۀ 37؛ 39؛ 41؛ 52.
سال 1323ق، کارتن 20، پروندۀ 10، اسناد شمارۀ 68؛ 69.
سال 1324ق، کارتن 9، پروندۀ 1/6.
سال 1325ق، کارتن 7، پروندۀ 1، سند شمارۀ 101.
سال 1325ق، کارتن 9، پروندۀ 3، سند شمارۀ 151.
سال 1329ق، کارتن 47، پروندۀ 4، سند شمارۀ 10.
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (ساکما)
994/296/95؛ 2150/232؛ 1473/290؛ 4358/293؛ 022675/296؛ 26755/296؛ 4511/296؛ 23216/296؛ 24242/296؛ 26755/296؛ 6618/296؛ 083273/298؛ 239/997.
کتاب
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. (بی‌تا). المآثر و الآثار. بی‌جا: انتشارات سنائی.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. (2536). روزنامۀ خاطرات اعتمادالسلطنه. (ایرج افشار، کوشش‌گر). تهران: امیرکبیر.
امین‌الدوله، میرزاعلی‌خان. (1370). خاطرات سیاسی امین‌الدوله. (حافظ فرمانفرمائیان، کوشش‌گر). تهران: امیرکبیر.
بن‌تان، اگوست. (1354). سفرنامۀ اگوست بن‌تاون. (منصوره اتحادیه (نظام مافی)، مترجم). تهران: چاپ‌خانۀ سپهر.
بیانی. خان‌بابا. (1375). پنجاه سال تاریخ ایران در دورۀ ناصری: چهره و سیمای راستین ناصرالدین‌شاه. (ج3). بی‌جا: نشر علم.
دالمانی، هانری رنه. (1335). سفرنامۀ از خراسان تا بختیاری. (علی‌محمد فره‌وشی، مترجم). تهران: امیرکبیر.
دهخدا، علی‌اکبر. (1336). لغت‌نامه. (ج9). تهران: دانشگاه تهران.
دهخدا، علی‌اکبر. (1373). لغت‌نامه. (ج 44 و 48). تهران: دانشگاه تهران.
صدیق‌الممالک، میرزاابراهیم شیبانی. (1366). منتخب‌التواریخ. تهران: انتشارات محمدعلی علمی.
عین‌السلطنه، قهرمان‌میرزا سالور. (1374). روزنامۀ خاطرات عین‌السلطنه. (ج1). (مسعود سالور و ایرج افشار، کوشش‌گران). تهران: اساطیر.
کسروی تبریزی، احمد. (2536). تاریخچۀ شیروخورشید. بی‌جا: رشدیه.
کمبل، سر جان. (1384). دو سال آخر: یادداشت‌های روزانۀ سر جان کمبل نمایندۀ انگلیس در دربار ایران. (ج1). (ابراهیم تیموری، کوشش‌گر). تهران: دانشگاه تهران.
مالکوم، سر جان. (1362). تاریخ ایران. (اسماعیل حیرت، مترجم). تهران: فرهنگ‌سرا (یساولی).
مراغه‌ای، زین‌العابدین. (1364). سیاحت‌نامۀ ابراهیم‌بیگ. (محمدعلی سپانلو، کوشش‌گر). تهران: اسفار.
مستوفی، عبدالله. (1377). شرح زندگانی من. (ج1). (چ4). تهران: انتشارات زوار.
مظفرالدین‌شاه قاجار. (1361). سفرنامۀ مبارکۀ مظفرالدین‌شاه به فرنگ. (چ2). (میرزامهدی‌خان کاشانی، محرّر؛ علی دهباشی، کوشش‌گر). تهران: کتاب فرزان.
مظفرالدین‌شاه قاجار. (1362). دومین سفرنامۀ مظفرالدین‌شاه به فرنگ. (فخرالملک، محرّر). تهران: انتشارات کاوش.
مظفرالدین‌شاه قاجار. (1390). سفرنامۀ سوم مظفرالدین‌شاه به فرنگ. (محمدنادر نصیری‌مقدم، کوشش‌گر). تهران: کتاب‌خانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
معین، محمد. (1371). فرهنگ فارسی. (ج1). تهران: امیرکبیر.
ناصرالدین‌شاه قاجار. (1343). سفرنامۀ ناصرالدین‌شاه قاجار. بی‌جا: انتشارات اندیشه.
نفیسی، سعید. (1328). درفش ایران و شیروخورشید. تهران: چاپ رنگین.
هدایت، مهدی‌قلی‌خان. (1344). خاطرات و خطرات. (چ2). تهران: کتاب‌فروشی زوار.
مقاله
رابینو، ه. ل. (1380). «نشان‌های دوران قاجاریه». (فیروز توفیق، مترجم). بخارا، آذر و اسفند 1380، ش 21 و 22، صص 343-347.
شهیدی، یحیی. (1350). «نشان‌های دورۀ قاجار». بررسی‌های تاریخی، مرداد و شهریور 1350، سال ششم، ش3، صص 183-240.
مشیری، محمد. (1350). «نشان‌ها و مدال‌های ایران از آغاز سلطنت قاجاریه تا امروز». بررسی‌های تاریخی، بهمن و اسفند 1350، سال ششم، ش6، صص 185-220.
مصاحبه
آون، دومینیک. (28خرداد1398). محل مصاحبه: شهر نانت فرانسه، محل نگهداری: آرشیو شخصی نویسندۀ مقاله.
تولن، جان. (28خرداد1398). محل مصاحبه: شهر نانت فرانسه، محل نگهداری: آرشیو شخصی نویسندۀ مقاله.
منابع لاتین
D' Hulster, Kristof. (2003). The sojourn of Nasir al-Din Shah Qajar in Belgium from 13 to 18 june 1873: Fait Diverse or Milestone in Persian History and Persian-Belgian Relations?. Iranica Selecta. Studies in Honour of Professor Wojciech Skalmowski on the occasion of his seventieth Birthday. (ed. Alois Van Tongerloo). Turnhout, Belgium: Brepols Publishers.
Paoli, Xavier. (1912). Leurs majestés. (5e ed). Paris: Paul Ollendorff.
Rice, Clara C. (1916). Mary Bird in Persia. London: Church Missionary society.