قانون استخدام کشوری در دورۀ پهلوی دوم با تکیه بر اسناد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی. دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران، (نویسندۀ مسئول)

چکیده

هدف: بررسی نقش قانون  مصوب 1346 استخدام کشوری در نوسازی نظام اداری.
روش/رویکرد پژوهش: تحلیل تاریخی مبتنی ‌بر اسناد و مدارک آرشیوی و منابع اصلی.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: تدوین قانون استخدام کشوری در پی گسترش روابط ایران با غرب در دورۀ قاجار آغاز شد. نخستین قانون استخدام کشوری در ایران در سال 1301 به‌تصویب رسید. آشفتگی اما ساختار اداری کشور ادامه یافت و شیوه‌های پیشین ورود به دستگاه اداری، مانند پرداخت رشوه، خرید مناصب، نزدیکی به قدرت سیاسی و انتساب خانوادگی ادامه یافت. قانون استخدام کشوری در دورۀ پهلوی دوم کوشید تا آزمون را  معیار استخدام کشوری کند و به تحصیلات و تعیین نهادهای نظارت‌کننده بر استخدام ارزش دهد و ورود افراد متخصص و شایسته را به سازمان های دولتی ممکن سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Implications of the 1967 Civil Service Employment Legislation for the Nation’s Public Administration System

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Alam 1
  • Fateme Hajiani 2
1 Associate professor, Department of History, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, I. R. Iran
2 PhD of History, Department of History, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, I. R. Iran, (Corresponding Author).
چکیده [English]

Purpose: The objective has been to assess the impact of the legislation on modernizing national administrative system.
Method and Research Design:  Data presented as the basis of analysis is gathered from archival documents and library materials
Findings and conclusion: Reform in recruitment procedures the Qajar era; although the first national employment law in Iran didn’t pass through until 1301 H (1922). The administrative system in Iran, despite the adoption of this law, was still dealing with chaos and old methods, such as bribing, buying positions, seeking proximity with political power and nepotism; were continued. The employment law, in second Pahlavi era, underwent some changes wherein it was tried to pave the way for entering the Experienced and competent employees into the administrative system, by determining the test as measure for employment, giving credit to education as a principle, and employing agencies to monitor the process; and thus play a decisive role in supplying the human resources for the administrative system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • national employment law
  • second Pahlavi
  • modernization of the administrative system
  • education
منابع
اسناد
سازمان اسناد و کتاب‌خانۀ ملی ایران (ساکما)
ساکما، شناسۀ سند: 10050-240، سند 18 و 19، 1334.
ساکما، شناسۀ سند: 100750-240، بازیابی 100750/1/1/13، سند 1، 1334.
ساکما، شناسۀ سند: 100750-240، بازیابی 100750/1/1/13، سند 2: 1334.
ساکما، شناسۀ سند: 100750-240، بازیابی 100750/1/1/13، سند 109، 1334.
ساکما، شناسه سند: 21022/240، بازیابی: 20880/1/13، سند 1، 1304.
ساکما، شناسۀ سند: 21981-240، بازیابی: 21839/1/13، سند 7، 1307.
ساکما، شناسۀ سند: 275055-240، سند 6، 1338.
ساکما، شناسۀ سند: 275055-240، سند 7، 1338.
ساکما، شناسۀ سند: 31763-294، سند 1، 1306.
ساکما، شناسۀ سند: 1869-297، سند 1، 1315.
ساکما، شناسه سند: 21268/297، سند1، 1303.
ساکما، شناسۀ سند: 32518/297، سند 1، 1301.
کتاب‌خانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (کمام)
کمام، شناسۀ سند: 386787، بازیابی 59/1/9/128/13، سند 3 و 4، 1322.
کمام، شناسۀ سند: 4099123، بازیابی 176/2-2/176/2/22/22، سند 1، 1334.
کمام، شناسۀ سند: 4099123، بازیابی 176/2-2/176/2/22/، 22، سند 7، 1334.
کمام، شناسۀ سند: 411255، بازیابی 18/1/16/106/5، سند 1، 1301.
کمام، شناسۀ سند: 411255، بازیابی 18/1/16/106/5، سند 2، 1301.
کتاب
باتامور، تی. بی. (1358). جامعه‌شناسی. (سیدحسن منصور و سیدحسن حسینی کلجاهی، مترجمان). (چ1). تهران: کتاب‌های جیبی.
روشبلاو، آن ماری؛ بورونیون، ادیل. (1373). روان‌شناسی اجتماعی: مقدمه‌ای بر نظریه‌ها و آئین‌ها. (چ3). (سیدمحمد دادگران، مترجم). تهران: انتشارات مروارید.
وهمن، روح‌الله. (1355). مجموعۀ کامل قوانین استخدامی... . (چ1). تهران: زرین.
وینر، مایرون. (1355). نوسازی جامعه: چند گفتار در شناخت دینامیسم رشد. (چ3). (رحمت‌الله مقدم مراغه‌ای، مترجم). تهران: شرکتهای سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری مؤسسۀ انتشارات فرانکلین.
مقاله
جعفری، علی؛ دهقان‌نژاد، مرتضی؛ الهیاری، فریدون. (1395). «اصلاح نظام اداری ایران در عصر قاجار با تأکید بر قانون استخدام کشوری». فصل‌نامۀعلمی پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا، سال 26، ش29، صص 5-39.
صفایی، ابوالفضل. (1355). «تاریخچۀ قانون استخدام کشوری»؛ مجلۀ فنون اداری، شمارۀ 54، صص 57-65.
نشریه
روزنامۀ اطلاعات، 1322، 28 آبان، ش5248، ص4.
روزنامۀ اطلاعات، 1325، 16 مرداد، ش6111، ص1.
روزنامۀ اطلاعات، 1325، 20 مرداد، ش6114، ص1.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ دوم، جلسۀ 234.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ چهارم، جلسات 157 و 158.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ سیزدهم، جلسۀ 54.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ سیزدهم، جلسۀ 99.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ سیزدهم، جلسۀ 101.
منابع لاتین
Brown, Phillip. (2013). “Education, opportunity and the prospects for Social mobility”. British journal of sociology of Education, 34(5-6), pp 678-700.