ادارۀ بین‌المللی کار و نخستین قانون کار در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعداز اسلام، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
هدف: توضیح نقش دفتر بین‌المللی کار در تدوین قوانین کار در ایران در اواخر دورۀ قاجار و عصر پهلوی اول.
روش/ رویکرد پژوهش: داده‌ها  از اسناد وزارت امور خارجه و سازمان اسناد ملی ایران (ساکما)  گردآوری شده است.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری:  در آغاز، دولت علاقۀ چندانی به تدوین و وضع قوانین کار  نداشت. عقب‌ماندگی اقتصادی کشور و نبود طبقۀ کارگر صنعتی و ناسازگاری رضاشاه با احزاب چپ‌ حامی حقوق طبقۀ کارگر، در تردید او برای وضع قانون کار موثر بود. او موضوع را داخلی می‌پنداشت و گمان می‌کرد  می‌تواند به تصمیمات مجامع بین‌المللی بی‌توجه بماند؛ اما سرانجام زیر ‌فشار عاملی دفتر بین‌المللی کار به وضع نخستین قوانین کارگری ایران تن دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

International Labor Office (ILO) and the First Labor Law in Iran

نویسندگان [English]

  • Hossein Ahmadzadeh Nojideh 1
  • Ghobad Mansorbakht 2
1 PhD Student,Department of History, University of Shahid Beheshti, Tehran, I.R. Iran
2 Assistant Professor, Department of History, University of Shahid Beheshti, Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]

Purpose: Reports the role of the International Labor Office (ILO) in enacting and formulating the first labor law in Iran in the late Qajarid and early Pahlavi years
Method and Research Design: Archival records and library materials were examined to collect data.
Findings & Conclusion: Reza Shah (1925-`941) was not interested in regulating employer-employee relation partly because of partly because of an undeveloped economy and the lack of the industrial proletariat. his concern about the left-wing parties. Initially he preferred to preserve the traditional work relation. He regarded the matter of merely internal He thought he could disregard the demand of ILO for reform. However, later he found it impossible to resisit the international pressure and ordered the first labor laws to be drafted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Labor Office (ILO)- Labour law- Iran- Reza Shah Pahlavi (1925-`941)
منابع
اسناد
ادارۀ اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه (استادوخ)
1337ق
کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 5؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 6؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 7؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 49؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 50؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 51؛ کارتن 3، پروندۀ 15، شماره‌سند 52.
1339ق
کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 14؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 15؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 23؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 24؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 25؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 26؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 27؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 27.1؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 62؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 63؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 64؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 70؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 71؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 73؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 74؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 74.1؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 75؛ کارتن 59، پروندۀ 5، شمارۀ 75.1؛ کارتن 63، پروندۀ 6، شمارۀ 17؛ کارتن 66، پروندۀ 22، شمارۀ 28؛ کارتن 66، پروندۀ 22، شمارۀ 29.
 
1310ش
کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 3-11؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 4-11؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 2-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 3-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 4-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 5-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 6-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 7-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 8-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 9-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 28-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 29-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 30-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 31-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 32-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 33-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 34-13؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 1 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 2 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 3 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 4 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 5 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 6 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 7 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 8 و 2-46؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 9 و 2-46.
1311ش
کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 12-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 13-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 14-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 15-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 16-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 21-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 22-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 23-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 24-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 25-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 26-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 27-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 28-162؛ کارتن 1، پروندۀ 1، شمارۀ 29-162.
1312ش
کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 1-11؛ کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 2-11؛ کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 3-11؛ کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 4-11؛ کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 5-11؛ کارتن 7، پروندۀ 8، شمارۀ 6-11.
1313ش
کارتن 8، پروندۀ 3، شمارۀ 16.
1315ش
کارتن 8، پروندۀ 1، شمارۀ 65؛ کارتن 8، پروندۀ 1، شمارۀ 80.
1316ش
کارتن 8، پروندۀ 1، شمارۀ 33-2؛ کارتن 8، پروندۀ 5، شمارۀ 6؛ کارتن 8، پروندۀ 5، شمارۀ 9؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 3؛ کارتن 8، پروندۀ 11، شمارۀ 3؛ کارتن 8، پروندۀ 11، شمارۀ 4؛ کارتن 8، پروندۀ 11، شمارۀ 5؛ کارتن 8، پروندۀ 11، شمارۀ 6.
1317ش
کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 27.1؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 27.2؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 27.3؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 27.4؛ کارتن 8، پروندۀ 8، شمارۀ 27.5؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 1؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 6؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 13؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 14؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 15؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 16؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 17؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 18؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 21؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 22؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 23؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 24؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 25؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 26؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 37؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 41؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 43؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 44؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 46؛ کارتن 8، پروندۀ 9، شمارۀ 47.
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (ساکما)
6178/240؛ 11596/240؛ 20300/240؛ 32511/240؛ 94031/240؛ 5507/293؛ 6446/293؛ 19132/297؛ 27881/297؛ 290004636.
کتاب
آبراهامیان، یرواند. (1389). ایران بین دو انقلاب. (چ11). (احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی، مترجمان). تهران: نی.
آفاری، ژانت. (1385). انقلاب مشروطۀ ایران. (رضا رضایی، مترجم). تهران: بیستون.
آوری، پیتر. (1388). تاریخ ایران کمبریج: جلد هفتم، قسمت دوم: قاجاریه. (تیمور قادری، مترجم). تهران: مهتاب-آبفام.
اشرف، احمد. (1359). موانع تاریخی سرمایه‌داری در ایران: دورۀ قاجاریه. تهران: پیام.
اشرف، احمد. (1393). طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران. (چ2). (سهیلا ترابی فارسانی، مترجم). تهران: نیلوفر.
باریر، جولیان. (1363). اقتصاد ایران. تهران: بی‌نا.
بهار، ملک‌الشعرا. (1386). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران: انقراض قاجاریه. (ج1). (چ7). تهران: امیرکبیر.
جمال‌زاده، محمدعلی. (1384). گنج شایگان. تهران: سخن.
ساتن، الول. (بی‌تا). رضاشاه کبیر یا ایران نو. (عبدالعظیم صبوری، مترجم). بی‌نا.
شاکری، خسرو. (1384). پیشینه‌های اقتصادی-اجتماعی جنبش مشروطیت و انکشاف سوسیال‌دموکراسی در آن عهد. تهران: اختران.
صادقی، زهرا. (1387). سیاست‌های صنعتی در دوران رضاشاه. تهران: خجسته.
فلور، ویلم. (1371). جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران جلد 8: صنعتی‌شدن ایران و شورش شیخ احمد مدنی. (ابوالقاسم سری، مترجم). تهران: توس.
فوران، ژان. (1377). مقاومت شکننده. (احمد تدین، مترجم) تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
کاتوزیان، همایون. (1392). اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسلۀ پهلوی. (محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، مترجمان). تهران: مرکز.
کرزن، جورج ناتانیل. (1387). ایران و قضیۀ ایران. (ج2). (چ6). (غلام‌علی وحید مازندرانی، مترجم). تهران: انتشارات علمی‌وفرهنگی.
لاجوردی، حبیب. (1369). اتحادیه‌های کارگری و خودکامگی در ایران. (ضیاء صدقی، مترجم). تهران: نشر نو.
مقاله
بیات، کاوه. (1390). «در کنار، یا برکنار از کارگران ایران: آبادان، اردیبهشت 1308». چاپ‌شده در کتاب دولت و فرودستان: فرازوفرود تجدد آمرانه در ترکیه و ایران. (تورج اتابکی، کوشش‌گر). (آرش عزیزی، مترجم). تهران: ققنوس.
ططری، علی. (پاییز 1383). «نقد و نظری بر اولین نظامنامه‌های کارگری قالی‌بافان ایران (کرمان)». گنجینۀ اسناد، دورۀ 14، شمارۀ 3، صص 94-103.
منصوربخت، قباد. (تابستان 1388). «کشاورزی تجاری در دورۀ قاجاریه». تاریخ ایران، سال دوم، شمارۀ 3، (پیاپی 61)، صص 123-150.
عبداله‌یف. (1360). «روستائیان ایران در اواخر قاجاریه». چاپ‌شده در کتاب مسائل ارضی و دهقانی. (مارینا کاظم‌زاده، مترجم). تهران: آگاه.
روزنامه
کار، شمارۀ 51، (1302ش).
مردان روز، شمارۀ 1، (1303ش).