فرمان‌های تولیت (تولیت‌نامه‌ها، نیابت‌نامه‌ها) در دورة قاجار

سعیدی, حوریه

doi:10.22034/ganj.2019.2385

فرمان‌های تولیت (تولیت‌نامه‌ها، نیابت‌نامه‌ها) در دورة قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

حوریه سعیدی

عضو هیئت‌علمی پژوهشکدۀ اسنادِ سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران، تهران، ایران

10.22034/ganj.2019.2385

چکیده

هدف: فرمان های موچود در مخزن خطی کتابخانۀ ملی ایران که صادرکنندۀ آن‌ها محل اختلاف است از لحاظ شکل و محتوا شده بررسی است
روش و رویکرد پژوهش: این مقاله با روش سندپژوهی نوشته شده است.
یافته‌ها و نتیجهگیری: باز آنجا که در فقه شیعی جایگاه سلطنت عاریه‌ای دارد، شاهان قاجار با مجوز علمای شرع وارد حوزۀ وظایف و اختیارات روحانیون می‌شدند و در دستور و فرمان صادر می‌کردند. به‌دلیل آن‌که صادرکنندۀ فرمان‌ها -با مشخصه‌های ظاهری مهر و امضای روی آن- شاهان بوده‌اند، این گونه اسناد در ردیف فرمان شاهان قرار داده می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Holy shrines custodianship decrees of Qajarid Period

نویسنده [English]

Hoorieh Saeidi

Academic Member, National Library and Archives of Iran, Tehran, I. R. Iran

چکیده [English]

Purpose: To examine the structure and contents of a number of holy shrines custodianship decrees with controversial source of issuance.
Method and Research Design: Documentary method was employed for analysis.
Findings and Conclusion: Due to the monarchy's inferior status within the Shiite jurisprudence, Qajar monarchies were able to enforce they judiciary power with the permission of Ulama. However, as such decrees were sealed by the monarchy, they are considered royal decrees.

Add to Phrasebook

No word lists for English -> Persian...

Create a new word list...

Copy

کلیدواژه‌ها [English]

Royal Decrees- Ulama
jurisdiction
Shiite jurisprudence
Qajarids

مراجع

منابع

نسخۀ خطی
- ابن‌محمدحسین، نصرالله دماوندی. (1264ق). تحفةالناصری (رسالۀ خطی). تهران: کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران 2653.
- مستوفی تبریزی، علی‌بن‌احمد. (1312ق). رسالۀ حقوق دول و ملل متمدن (تحفۀ خاقانیه). کما 8117.
کتاب
- الحسینی الشیرازی، سیدمحمد. (بی‌تا). ایصال‌الکاتب الی‌المکاسب. (ج3). طهران: مؤسسۀ علمی.
- الگار، حامد. (1356). دین و دولت در ایران: نقش علما در دورۀ قاجار. تهران: توس.
- افندی الاصبهانی، میرزاعبدالله. (1401ق). ریاض‌العلماء و حیاض‌الفضلاء. (ج3). (سیدمحمود مرعشی، کوشش‌گر). قم: خیام.
- الموسوی الخوانساری، محمدباقر. (1391ق). روضات‌الجنات فی احوال العلماء و السادات. (ج1، ج4). قم: ارم.
- بامداد، مهدی. (1371). شرح‌حال رجال ایران... . (ج4). تهران: زوار.
- تنکابنی، محمد. (بی‌تا). قصص‌العلماء. تهران: علمیۀ اسلامیه.
- تیموری، ابراهیم. (1361). تحریم تنباکو. تهران: جیبی.
- جعفر بن ابی‌اسحق. (1276ق). تحفةالملوک (رسالۀ سنگی). (بی‌جا).
- حائری، عبدالهادی. (1364). تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق. تهران: امیرکبیر.
- خلیلی، جعفر. (1387ق). موسوعة العتبات المقدسه 6: قسم‌النجف. (جلد 1 و 2). بغداد: دارالمعارف.
- دوانی، علی. (1362). وحید بهبهانی. تهران: امیرکبیر.
- صالحی نجف‌آبادی، نعمت‌الله. (1363). ولایت فقیه: حکومت صالحان. تهران: رسا.
- صفایی، ابراهیم. (1346). اسناد سیاسی دوران قاجاریه. تهران: شرق.
- طهرانی، شیخ‌آقابزرگ. (1362). میرزای شیرازی. (حمید تیموری، مترجم). تهران: میقات.
- عنایت، حمید. (1362). اندیشۀ سیاسی در اسلام معاصر. (بهاءالدین خرمشاهی، مترجم). تهران: خوارزمی.
- کاشف‌الغطاء، شیخ‌جعفر. (1271ق). کشف‌الغطاء عن خفیات مبهمات شریعةالغراء. (بی‌جا).
- مدرس تبریزی، محمدعلی. (بی‌تا). ریحانةالادب. (ج1 و ج6). تبریز.
- نراقی، ملااحمد. (بی‌تا). عوائدالایام. قم: ارم.
پایان‌نامه
- · سعیدی، حوریه. (1370). «نقش علمای عتبات در نهضت مشروطیت». دانشگاه تهران.