ناصرالدین‌شاه در جستجوی معادن طلا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان ، اصفهان، ایران

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف: دولت قاجار در خزانۀ خود دچار کمبود نقدینگی بود و از واردکردن ایران به عرصۀ تجارت جهانی یا کشورگشایی هم ناتوان بود. ناصرالدین‌شاه قاجار این راه‌حل را اکتشاف معادن طلا، نقره و سنگ‌های قیمتی می‌دانست. از این رو در طول پنجاه سال سلطنت خود چندبار برای کشف معادن طلا تازه تلاش کرد.این مقالهشرح تلاش های دولت او و نتایج و پیامدهای آن است.
روش/ رویکرد پژوهش: داده‌های این مقاله از اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده است.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: تلاش‌های مکرر دولت به‌ سبب نداشتن دانش و فناوری و تجهیزات به نتیجه نرسید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Naser ad-Din Shah Qajar in search of gold mines

نویسندگان [English]

  • Seyyed Masoud Seyyed Bonakdar 1
  • shahrzad Mohammadiaeen 2
1 Assistant professor of the department of history in University of Esfahan, Esfahan, I. R. Iran
2 M.A. in history of Islamic Iran, University of Esfahan, Esfahan, I. R. Iran
چکیده [English]

Purpose: A high liquidity deficit in its treasury prevented Iran from entering into the world of trade. The Shah’s short-term solution was to have more gold and silver and precious stones. Throughout his fifty years of reign, he made several attempts to find new gold mines. This paper reports such efforts.
Method and Research Design: Data for this paper is collected from archival records and library resources.
Findings and Conclusion: Continuous efforts for the exploration and extraction of gold failed due to the lack of expertise, technology, and equipment.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mines
  • Gold
  • Naser ad-Din Shah Qajar
  • Iran
  • Finance
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران (ساکما): 2716/295؛ 2766/295؛ 6138/295؛ 6578/295؛ 6805/295؛ 7179/295؛ 7294/295؛ 7930/295؛ 7978/295؛ 8098/295؛ 21913/296.
 
کتاب
آدمیت، فریدون. (1394). امیرکبیر و ایران. (چ11). تهران: خوارزمی.
ابوریحان بیرونی، محمدبن‌احمد. (بی‌تا). الجماهر فی معرفه الجواهر. (محمدعلی نجفی و مهیار خلیلی، مترجمان). [بی‌جا]: [بی‌نا].
احتشام‌السلطنه. (1367). خاطرات احتشامالسلطنه. (چ2). (محمدمهدی موسوی، کوشش‌گر). تهران: زوار.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن. (1345). روزنامة خاطرات اعتمادالسلطنه. (ایرج افشار، کوشش‌گر). تهران: امیرکبیر.
اعظام قدسی، حسن. (1349). خاطرات من. تهران: ابوریحان.
بروگش، هینریش کارل. (1367). سفری به دربار سلطان صاحبقران: 1859-1861. (ج1). (حسین کردبچه، مترجم). [بی‌جا]: اطلاعات.
بلعمی، ابوعلی. (1353). تاریخ بلعمی. (ج2). (محمدتقی بهار، مصحح). تهران: تابش.
بنجامین، ساموئل گرین ویلر. (1363). ایران و ایرانیان. (رحیم رضازادة ملک، کوشش‌گر). [بی‌جا]: گلبانگ.
بیانی، خانبابا. (1375). پنجاه سال تاریخ ایران در دورة ناصری: مستند به اسناد تاریخی و آرشیوی. (ج1). تهران: علم.
پولاک، یاکوب ادوارد. (1361). سفرنامة پولاک «ایران و ایرانیان». (کیکاووس جهانداری، مترجم). تهران: خوارزمی.
تاورنیه، ژان باتیست. (1369). سفرنامة تاورنیه. (ابوتراب نوری، مترجم). اصفهان: سنایی.
دولت‌آبادی، یحیی. (1362). حیات یحیی. (ج1). تهران: عطار.
روزنامة خاطرات ناصرالدینشاه در سفر دوم فرنگستان (1295 ه.ق). (1379). (فاطمه قاضیها، کوشش‌گر). تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
رئیس‌نیا، رحیم. (1352). زمینة اقتصادی و اجتماعی مشروطیت. تبریز: ابن‌سینا.
سالور، قهرمان‌میرزا. (1374). روزنامة خاطرات عینالسلطنه. (ج2). (مسعود سالور و ایرج افشار، کوشش‌گران). تهران: اساطیر.
سایکس، پرسی مولزورث. (1330). تاریخ ایران.(ج2). (محمدتقی فخر داعی گیلانی، مترجم). [بی‌جا]: رنگین.
سرنا، کارلا. (1362). سفرنامة مادام کارلا سرنا: آدمها و آیینها در ایران. (علی‌اصغر سعیدی، مترجم). تهران: زوار.
شاردن، جان. (1336). سیاحتنامة شاردن. (جلد 4 و 7). (محمد عباسی، مترجم). تهران: امیرکبیر.
شمیم، علی‌اصغر. (1375). ایران در دورة سلطنت قاجار. (چ7). تهران: مدبر.
صدر، محسن. (1364). خاطرات صدرالاشراف.[بی‌جا]: وحید.
علی‌پور، کرامت‌الله. (1380). تاریخ زمینشناسی و معدن در ایران. (چ2). تهران: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
فوران، جان. (1392). مقاومت شکننده. (چ14). (احمد تدین، مترجم). تهران: رسا.
فووریه. (1362). سه سال در دربار ایران. (عباس اقبال آشتیانی، مترجم؛ همایون شهیدی، کوشش‌گر). تهران: دنیای کتاب.
کاساکوفسکی، ولادیمیر آندری‌یویچ. (2535). خاطرات کلنل کاساکوفسکی. (عباس‌قلی جلی، مترجم). تهران: کتاب‌های سیمرغ.
کرزن، جرج. (1373). ایران و قضیة ایران. (ج2). (غلام‌علی وحید مازندرانی، مترجم). تهران: شرکت انتشارات علمی‌وفرهنگی.
کریستن‌سن، آرتور. (1378). ایران در زمان ساسانیان. (رشید یاسمی، مترجم). تهران: صدای معاصر.
مستوفی، عبدالله. (1343). شرح زندگانی من.(ج2). (چ2). تهران: زوار.
مستوفی، عبدالله. (1386). شرح زندگانی من. (ج1). تهران: هرمس.
ملکم، سر جان. (1380). تاریخ کامل ایران. (میرزااسماعیل حیرت، مترجم). تهران: افسون.
موریه، جیمز. (1386). سفرنامة جیمز موریه. (ج1). (ابوالقاسم سری، مترجم). تهران: توس.
موسوی، مهدی. (1395). سکههای طلای ماشینی ایران. تهران: پازینه.
میرزایی، محسن. (1392). 230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسیزبان. (ج2). تهران: سیته.
ناصرالدین‌شاه. (1363). سفرنامة دوم خراسان. تهران: شب‌تاب و کاوش.
ناصرالدین‌شاه. (1378). یادداشتهای روزانة ناصرالدینشاه (1300-1303ق). (پرویز بدیعی، کوشش‌گر). تهران: سازمان اسناد ملی.
نفیسی، مهدی. (1386). از طبابت تا تجارت: خاطرات یک تاجر اصفهانی حاج میرزاعبدالجواد اخوت. تهران: تاریخ ایران.
نوبان، مهرالزمان. (1376). نام مکانهای جغرافیایی در بستر زمان. تهران: ما.
ویلز، چارلز جیمز. (1363). تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه. (چ2). (سید عبدالله، مترجم؛ جمشید دودانگه و مهرداد نیک‌نام، کوشش‌گران). تهران: طلوع.
هاردینگ، آرتور. (1370). خاطرات سیاسی سر آرتور هاردینگ... . (جواد شیخ‌الاسلامی، مترجم). تهران: کیهان.
هدایت، مهدی‌قلی. (1389). خاطرات و خطرات. (چ7). تهران: زوار.
 
مقاله
عباس‌زاده، پرویز؛ شکوه زنگنه، گلناز. (1388). «طلا و کانسارهای آن در ایران». فصل‌نامة رشد آموزش زمینشناسی، زمستان، شمارة 59.
مؤمن‌زاده، مرتضی. (1384). «مقدمه‌ای بر معرفی معادن ایران‌زمین (بخش نخست: مروری بر ذخایر معدنی طلای کشور)». فصل‌نامة رشد آموزش زمینشناسی، بهار، شمارة 40.