مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی: تحلیل محتوای‌ دستنامه‌های مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی آرشیوهای ملی جهان

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مطالعات آرشیوی دانشگاه الزهرا

2 دانشیار علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه الزهرا

3 استاد‌یار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین چگونگی مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی و ارائۀ الگوی پیشنهادی به آرشیوهای ملی جهان در این رابطه است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و روش پژوهش، کیفی (تحلیل محتوا) است. جامعۀ پژوهش حاضر شامل تمامی وب‌سایت‌های آرشیوهای ملی سراسر جهان است. دستنامه‌های مدیریت اسناد از وب‌سایت آرشیوهای ملی دنیا گردآوری و تحلیل محتوا روی آن‌ها با استفاده از شیوۀ کدگذاری زنده و نرم‌افزار Nvivo11 انجام شده‌است.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد آرشیو ملی 115 کشور از 205 کشورِ جامعۀ آماری پژوهش در فضای مجازی حضور داشتند که دسترسی به سایت آرشیو ملی 97 کشور میسر شد و در این میان 33 کشور دارای دستنامۀ مدیریت اسناد بودند. از میان 33 کشوری که از وب‌سایت آرشیو ملی آنان دستنامه گردآوری شد، تنها شش کشور دستنامۀ مخصوص مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی تدوین کرده بودند. دستنامه‌های کشور آمریکا در خصوص انتساب مقوله‌های تعریف‌شدۀ پژوهش در رتبۀ اول قرار داشت. «گردآوری اسناد» بیش از سایر فرایندها در دستنامه‌های مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی موردِتوجه واقع شده‌است.
نتیجه: در فرایند مدیریت اسناد رسانه‌های اجتماعی، مرحلۀ گردآوری اسناد به دلیل ماهیت پویای رسانه‌های اجتماعی حائز اهمیت است. در تنظیم دستنامه بخش‌های مختلفی می‌تواند موردِتوجه باشد. مقدمه؛ تعاریف؛ دامنه؛ اهداف؛ خطِّ‌مشی؛ مسئولیت‌ها؛ و توصیه‌ها هفت جزئی هستند که بالاترین حضور را دستنامه‌های موردِبررسی داشتند؛ پیشنهاد می‌شود در دستنامۀ تنظیمی این موارد گنجانده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Content Analysis of the Social Media Record Management Manuals of National Archives around the World

نویسندگان [English]

  • Nayere Khodadad 1
  • Amir Ghaebi 2
  • Masumeh Karbala agaei Kamran 3
3 Assistant Professor Department of Information Science & Knowledge Alzahra University
چکیده [English]

Purpose: Through investigating the practice of the national archives around the world, this study aims to help the Iranian National Archives to develop a model for managing its social media documents.
Method/Research Design: Following developing a list of categories, a thorough search was conducted in the web to find social media records management manuals in the websites of all national archive websites around the world. The contents of manuals found were analyzed using Nvivo11 software.
Findings: only 33 out of 97 national archives around the world with websites, had any sort of records management manual, and only 6 had developed social media documents manual. Among them the American manuals were more developed and contained all the categories on our list.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Archives
  • Document Management
  • Electronic Document
  • Social Media
  • Web 2.0
  • Content Analysis
منابع فارسی
کتاب
آذرخش، سمیه؛ آذرخش، سپیده. (1392). شبکه‌های اجتماعی در محیط وب 2. تهران: آتی‌نگر.
ذوالفقاریان، محمدرضا؛ لطیفی، میثم. (1390). نظریه‌پردازی داده‌بنیاد با نرم‌افزار NVivo8. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
شورای جهانی آرشیو. (1390). دستورنامۀ مدیریت اسناد الکترونیکی برای آرشیوداران. (فاطمه زارع‌زاده، مترجم). (رحیم علیجانی، ویراستار). تهران: چاپار، کلک نوین.
 
مقاله
رضایی شریف‌آبادی، سعید؛ تاجداران، منصور؛ رسولی جامبری، زهره. (1390). «ارائۀ الگوی پیشنهادی برای مدیریت عکس‌های رقمی معاونت اسناد سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (آرشیو ملی ایران) بر مبنای الگوی مرجع نظام اطلاعاتی آرشیوی باز (اُ. اِی. آی. اس.)». گنجینۀ اسناد. شمارۀ 83. صص86-97.
مجموعه‌مقاله
اصنافی، امیررضا؛ پاکدامن نائینی، مریم؛ باواخانی، آناهیتا. (1388). «آرشیو 2؛ رهیافتی نو در خدمات اطلاع‌رسانی و مدیریت اسناد الکترونیکی». در مجموعه‌مقاله‌هاینخستین همایش ملی آرشیوی (آرشیو برای همه). (غلامرضا عزیزی، کوشش‌گر). تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. صص94-107.
صفیان بلداجی، رسول؛ پاکزاد سرداری، حسن. (1393). «مدیریت اسناد الکترونیکی: چالش‌ها، مزایا، آموزش‌ها». در مجموعه‌مقاله‌های دومین همایش ملی آرشیو (آرشیو برای همه). چاپ‌شده در جلد دوم کتاب مدیریت اسناد الکترونیکی. (ندا رسولی، ویراستار). (صص13-37). تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
بیگدلی، زاهد؛ و دیگران. (1389). «شناسایی عوامل محوری در تدوین خطِّ‌مشی مدیریت منابع الکترونیکی برای کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران». کتابداری و اطلاع‌رسانی. شماره 52. صص 261-290.
 
منابع لاتین
مقاله
Doran, Chad. (2012). “Governing the social network: How U. S. Federal Department and Agency Records Management Policies Are Addressing Social Media Content”. 45th Hawaii International Conference on System Sciences. pp. 2299-2308.
Franks, Patricia. (2010). “How Federal Agencies Can Effectively Manage Records Created Using New Social Media Tools”. IBM Centre for the Business of Government.
منابع اینترنتی
Society of American Archivists. (2009). “Social Network Services”. Retrieved from: http://interactivearchivist.archivists.org/technologies/socialnetworking
Thorman, Colin (2012). "The use of web 2.0 technologies in archives: developing exemplary practice for use by archival practitioners". The degree of Master of Information Studies. School of Library and Information Science. San Jose state university.