جایگاه برادران کوسیس و تئوفیلاکتوس در تجارت چوب میان ایران و روسیه در عصر قاجار، با تکیه بر اسناد آرشیوی (1301-1325 ق./1883-1908م.)

نویسنده

دانشجوی دکتری تاریخ ایران در موسسه شرق شناسی و میراث خطی فرهنگستان علوم تاجیکستان

چکیده

از اقلام تجاری ایران - که در مناسبات بازرگانی ایران و روسیه جایگاه خاصی داشت - چوب بود. گونه های مختلف درختان شمال ایران در کرانه های دریای خزر، تاثیر مهمی در تجارت ایران عصر قاجار با روسیه بویژه از راه دریای خزر داشت. این مسئله، از اواسط دوره ناصری با گشایش و رونق راه های تجاری شمال و وجود راه آبی عظیم دریای خزر، نمود عینی پیدا کرد و این خود، ناشی از این واقعیت بود که سنگینی محمولات چوبی و انتقال و جابجائی آن، ضرورت راه آبی را ایجاب می کرد. از میان انواع درختان، شمشاد وگردو بیش ترین نقش را در تجارت چوب ایران داشتند. این امر، باعث گردید تا تجار زیادی به تجارت چوب آلات بپردازند. بزرگ ترین امتیازداران چوب جنگل های شمال، برادران کوسیس و تئوفیلاکتوس بودند. آن ها، یونانی تبار و شهروند روسیه بودند و در تجارت چوب شمال ایران، بیش از دو دهه انحصار تجارت چوب را دراختیار داشتند. مقاله حاضر، درصدد ترسیم تجارت چوب ایران به دست برادران کوسیس و تئوفیلاکتوس، از طریق بنادر دریای خزر در عصر قاجار، از 1301- 1325ق./ 1883- 1908م.، براساس اسناد آرشیوی است. نویسنده، ابتدا به شرح وضعیت تجارت چوب پیش از برادران کوسیس و تئوفیلاکتوس، صاحبان تجارتخانه کوسیس پرداخته، آن گاه به بررسی واگذاری امتیاز بهره برداری از جنگل های شمال به ایشان می پردازد. در پایان، پیامدهای این قرارداد مطرح می گردد

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Cassius Brothers and Theophylaktos in the Iran-Russia Wood Trade During the Qajar Era; A Research Based on Archival Records (1883-1908)

نویسنده [English]

  • seyedrahman hasani
چکیده [English]

In the past, wood was one of the most important trade items between Iran and Russia. Different kinds of trees growing in the north of Iran had an important effect on wood trade during the Qajar dynasty, especially the trade done via the Caspian Sea. In the middle of the Nasseri era, the volume of wood trade significantly increased due to the opening of new sea and land trade routes in the north of Iran. Cassius Brothers and Theophylaktos owned the largest logging concession in the Iranian Caspian forests and had the monopoly of the wood trade of northern Iran for more than two decades. This paper aims to describe Iran’s wood trade by Cassius brothers and Theophylaktos via the Caspian Sea in the Qajar era from 1883 to 1908 according to archival records. Firstly the status of wood trade before the Cassius brothers and Theopylaktos is explained. The article then discusses the granting of the northern forests’ logging concession to them. Finally, the consequences of the concession agreement arc presented

کلیدواژه‌ها [English]

  • Historical studies/ Foreign trade/ Wood/ Forests/ Gilan/ Mazandaran/ Qajar Dynasty/ Nassereddin Shah Qajar/ Russia/ The era of concessions/ Trade agreements/ Foreign nationals/ Traders/