بررسی تأثیر ساخت و تسطیح راه‌ها و محورهای ارتباطی اصفهان بر توسعه صنعت گردشگری دوره پهلوی (1304-1357ش/1925-1979م)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران دورة اسلامی دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

3 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش افزون بر نمایاندن وضعیت راه‌ها و محورهای ارتباطی استان اصفهان در دورة پهلوی، بررسی تأثیر آن بر توسعه صنعت گردشگری در این دوره است.
روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع اسنادی، مطبوعاتی و کتابخانه‌ای است.
یافته‌ها و نتایج پژوهش: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ماهیت گردشگری و جذب جهانگرد، جایگاه ویژه‌ای در رویکرد سیاست کلی دولت پهلوی- که بر پایه سه بنیاد نظری دولت‌سازی، ملت‌سازی و مدرن‌سازی استوار بود- داشته است. واقع بودن استان اصفهان در مرکز کشور به عنوان قلب تپنده مراودات اجتماعی و تجاری، افزون بر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی منحصر به فرد گردشگری آن، به عنوان یکی از مهمترین قطب‌های گردشگری، در انعکاس زیرساخت‌های گردشگری و فراهم آوردن تسهیلات زیربنایی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در آن نقش بسزایی ایفا نموده است. از آنجا که ساخت و تسطیح راه‌ها و محورهای ارتباطی استان اصفهان به عنوان یکی از زیرساخت‌‌های گردشگری منجر به کاهش هزینه و وقت گردشگر می‌شد، می‌توان گفت که این عامل در توسعه صنعت گردشگری دوره پهلوی مؤثر بوده است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Road construction and improvement in the province of Isfahan during the Pahlavi era (1925-1979)

نویسندگان [English]

  • Somayeh Bahktiari 1
  • Feridon Allahyari 2
  • Ali Akbar Kajbaf 3
چکیده [English]

Purpose:To show the effect of government road construction projects on the promotion of tourism industry.
Method/ Research Design: Library resources were studied and archival records were examined for data collection.
Findings and Results: Promotion of tourism had a special place in the government's policy. It was based on three pillars: state-building, nation building and modernization. Isfahan province, located in the center of the country, played a major role in the economy of the nation. In addition, its cultural significance required development of the tourism infrastructure. Road projects undertaken by the government played a major role in the promotion of tourism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism industry
  • Esfahan
  • Roads
  • Tourist
  • The Pahlavi period
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران(ساکما)، شمارة 3174/291، 1038/395، 105/291، 1221/291، 1368/291، 14320/293، 1504/291، 18976/296، 2247/291، 2623/291،2623/291،2835/291، 298/291، 3117/291، 3379/291، 3385/291، 3511/293، 3521/230، 5570/350، 683/291، 746/290، 77297/293، 77753/293، ۷۸۷۷-۳۵۰، 80731/293، 81399/293، 81898/293، 5382/240.
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران شعبه فارس(ساکمافا)، شمارة 98/293/14504.
کتاب‌ها
اسکرین، سرکلارمونت(1363). جنگ جهانی در ایران. (غلامحسین صالحیار مترجم). تهران: سلسله.
اسنادی از صنعت جهانگردی در ایران (1357-1301ﻫ.ش)(ج1و2)(1380). تهیه و تنظیم: معاونت خدمات مدیریت و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور.(کوششگر ایرج محمدی). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
افشار سیستانی، ایرج(1378). شناخت استان اصفهان. تهران: هیرمند.
الوانی، سیدمهدی و دهدشتی،زهره(1373). اصول و مبانی جهانگردی. تهران: انتشارات بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی.
برنز، پیتر م(1385). درآمدی بر مردم شناسی گردشگری. (‌هاجر هوشمندی مترجم). تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری.
بودوئن، اوژن و دیگر مهندسین مشاور ارگانیک تهران(1349).  طرح جامع شهر و منطقة اصفهان. تهران: سازمان برنامه.
پوربختیار، غفار(1387). جامعة بختیاری و تحولات ایران. مسجدسلیمان: دانشگاه آزاد واحد مسجدسلیمان.
پولاک، یاکوب(1368). سفرنامة پولاک(کیکاوس جهانداری مترجم). تهران: خوارزمی.
جناب، میرسیدعلی(1393). احصائیة خانه‌ها و محلات اصفهان. (رضوان پورعصار، کوششگر). اصفهان: مرکز اصفهان‌شناسی و خانة ملل.
دولت آبادى‏، یحیى(1371). حیات یحیى‏(4جلد)(چ5). تهران: عطار.
رجائی، عبدالمهدی(1393). برگ‌هایی از تاریخ اجتماعی اصفهان معاصر. اصفهان: جهاد دانشگاهی.
زیرک‌باش، دیبا(1388).  اصفهان و بازار گردشگری. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
سردارظفر، خسرو(1362). یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری. تهران: فرهنگسرا.
شمیم، علی‌اصغر(1345).  ایران در دورة سلطنت اعلیحضرت محمدرضاشاه پهلوی(چ2). تهران: ابن‌سینا.
فیض‌بخش، هوشنگ(2535).  صنعت جهانگردی در ایران و جهان. بی‌جا: مدرسة عالی خدمات جهانگردی و اطلاعات.
کازاما، آکی یو(1380). سفرنامة کازاما. (‌هاشم رجب‌زاده، مترجم). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
کاظمی، مهدی(1386). مدیریت گردشگری(چ2). تهران: سمت.
کرزن، جورج ناتانیل(1380). ایران و قضیة ایران(ج1و2)(چ5). (غلام‌علی مازندرانی،مترجم). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
کلباسی، علی(1353). اقتصاد شهر اصفهان. تهران: بی‌نا.
گارثویت، جین رالف(1373). تاریخ سیاسی اجتماعی بختیاری. (مهراب امیری، مترجم). تهران: سهند.
گرانتوسکى، ا. آ. و دیگران(1359). تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز. (کیخسرو کشاورزى‏، مترجم). تهران‏: پویش‏.
نقیب‌زاده، احمد(1379). درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی. تهران: سمت.
هدایت (مخبر السلطنه)، مهدیقلى(1385). خاطرات و خطرات(چ6). تهران‏: زوّار.
نشریات
روزنامة اخگر(دورة سوم). محل نشر: اصفهان، صاحب امتیاز فتح‌الله وزیرزاده، سردبیر امیرقلی امینی.
روزنامة فرهنگ اصفهان (1308-1296ﻫ.ق). مدیر میرزا تقی خان حکیم باشی، محل نشر: اصفهان.
 
لوح فشرده
12 عنوان از مجلات اقتصادی ایران و گزارش گمرکات از سال 1300 تا 1320 خورشیدی (1390): ناظر علمی علی ططری، تهران: مرکز امور فرهنگی و نشر اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و کتابخانه،موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی .
بهنیا(اردیبهشت‌ماه1320). «راه سازی و روسازی آن». نامة راه، 2(2)، تهران: وزارت راه، 47 - 49 .
--(آذر ودی‌ماه1319). «روسازی جاده». نامة راه. سال اول، ش7و8. تهران: وزارت راه، 13و14.
پیغمبرزاده(شهریور1319). «اهمیت راه». نامة راه، سال اول، ش4. تهران: وزارت راه، 35 تا 36.
داودی، حسین(خردادماه1320). «راههای ایران»، نامة راه، سال دوم، ش3. تهران: وزارت راه، 100 تا 103.
رأفت، عباس(بهمن‌ماه1319). «راه‌‌های شوسه: پیشرفتهای کشور در بیست سال گذشته». نامة راه. سال اول، ش9. تهران: وزارت راه، 25 تا 28.
سمیعی، مسیح(تیرماه1315). «ترقی فوق‌العاده کشور شاهنشاهی در ده سال اخیر». مجلة اطاق تجارت ایران و آلمان. سال اول، ش.، برلین: اطاق تجارت ایران و آلمان، 12 تا 17.
صفوی، حسن(آذرماه1320). «اهمیت راه و وسائط نقلیه در اقتصاد کشور»، نامة راه. سال دوم، ش9. تهران: وزارت راه، 335 تا 340 .
----------(آبان‌ماه1320). «اهمیت راه و وسائط نقلیه در اقتصاد کشور»، نامة راه، سال دوم، ش8. تهران: وزارت راه، 293 تا 297 .
نامة راه(خردادماه1320). شمارة 13. تهران: وزارت راه، 48.
نامة راه(بهمن‌ماه1319). «سی‌ام بهمن‌ماه». سال اول، ش9. تهران: وزارت راه، 7 و 8 .
نامة راه(مهروآبان1319). بخشنامه. سال اول، ش5و6. تهران: وزارت راه، 35.
هدایت، خسرو(مهروآبان1319). «راه شوسه». نامة راه. سال اول، ش5و6. تهران: وزارت راه، 9 تا 12.
پایان‌نامه
زیرک‌باش، دیبا(1377).  بررسی جغرافیایی نقش توریسم فرهنگی در طرح جامع اصفهان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.