بررسی تطبیقی عملکرد مدیریتی آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل تعالی (EFQM) ویرایش 2010

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 استادیار علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

مدل تعالی سازمانی، الگویی برای سنجش کیفیت است که در سال‌های اخیر، نه تنها نظر سازمان‌های تولیدی و صنعتی را به خود جلب کرده است؛ بلکه سازمان‌های خدماتی و اطلاعاتی را نیز بر آن داشته است که جهت کاوش وضعیت کیفی خدمات خود از آن استفاده نمایند. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی مقایسه‌ای عملکرد مدیریت کیفیت آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، با استفاده از الگوی تعالی سازمانی است و از این طریق نقاط قوت و نقاط قابل بهبود آرشیوهای دیداری و شنیداری مشخص و راهکارهایی جهت بهبود عملکرد کیفی آن‌ها ارائه شده است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی- تحلیلی است. پرسشنامۀ مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه 72 سوالی مورد تایید بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ( EFQM ) است که توسط این بنیاد و به منظور گنجاندن منطق رادار در سال 2010 و مطابق با آخرین ویرایش مدل تعالی سازمانی تهیه شده است؛ که به دلیل ماهیت خدماتی جامعۀ مورد نظر، تغییراتی در آن به وجود آمده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیما در اجرای مفاهیم و معیارهای مدل تعالی سازمانی متفاوت عمل کرده‌اند. در حوزۀ توانمندسازها، آرشیو شبکۀ چهار، با کسب 03/262 امتیاز، از 500، بهترین عملکرد؛ و آرشیو شبکۀ دو با کسب 13/ 166 امتیاز، ضعیف‌ترین عملکرد را داشته‌اند. در حوزۀ نتایج نیز به ترتیب، آرشیوهای شبکۀ یک و شبکۀ چهار، با امتیازهای 43/68 و 86/44 بالاترین و پایین‌ترین امتیازها را کسب کرده‌‌اند. به طور کلی، عملکرد آرشیو مرکزی و آرشیو شبکۀ یک سیما، بالاترین؛ و عملکرد آرشیو شبکۀ دو و آرشیو شبکۀ جام‌جم پایین‌ترین سطح امتیازها را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از هریک از معیارهای مدل تعالی سازمانی برای آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیما، مهم‌ترین راهکارهای ارائه شده برای بهبود نقاط ضعف و اعتلای نقاط قوت این مراکز عبارتند از: افزایش تعاملات با کاربران و سازمان‌ها و افراد ذی‌نفع خارج از آرشیوها، افزایش فضای رقابتی میان کارمندان، تجدید نظر در تدوین خط‌مشی‌های آرشیو، توجه به اصل شایسته‌محوری در میان کارمندان، انطباق با فناوری‌های نوین در ارائۀ خدمات، تعامل با کاربران و دریافت بازخوردهای منظم از آن‌ها، تعامل هرچه بیشتر مدیران آرشیوها و با جامعه، و افزایش حس مسئولیت‌پذیری آن‌ها در قبال جامعه. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of managerial performance of audio-visual archives at the Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB) using EFQM 2010 edition

نویسندگان [English]

  • Elham Khayyamdar 1
  • Fatemeh Zandian 2
1
2
چکیده [English]

Purpose: Assessing the performance of quality management at the Iranian broadcast organization (IRIB) audio-visual archives, based on the model of Organizational Excellence, with the purpose of exploring strengths and weakness and providing strategies for improvement.
Method: A 72-item questionnaire, endorsed by the European Foundation for Quality Management (EFQM) edition 2010, was used, due to the service nature of the community of research.
Findings: Audio-visual archives at IRIB have implemented EFQM Excellence Model differently. With regard to empowering factors, Channel 4 archive has proved the best with a score of 262.03 out of 500, while Channel 2 archive has eared lowest scores (166.13 out of 500). In the "outcomes", Channel 1 and Channel 2 have respectively performed the best and the worst. Overall, the  Central Archive and Channel 1  had higher performance, whereas Channel 2 and Jaam-e Jam Channel earned lowest scores. Strategies suggested include; 1) Enhancing interactions with users, organization, and external stakeholders, 2) Enhancing competitive environment among the staff, 3) Revision in policies, 4) Implementing criteria of meritocracy, 5) Compatibility with new technologies in service provision, 6) Interaction with users and appreciation of  feedback, 7) Higher level of interaction with the community by the top management of archives, 8) Adopting a higher scores.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality management
  • EFQM
  • Audio-visual archives
  • IRIB
-       آخشیک، سمیه(1386). بررسی مقایسه‌ای سنجش عملکرد مدیریت فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران اهواز و علوم پزشکی جندی شاپور با استفاده از الگوی تعالی سازمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
-       ابزری، مهدی،یزدان شناس،مهدی(1386بهار و تابستان). مسئولیت اجتماعی و اخلاق کار در مدیریت کیفیت نوین. فرهنگ مدیریت، 15 ، 5-42.
-       اشرف، شهلا (مترجم) (1375پائیز و زمستان). آشنایی با آرشیو کشور ترکیه. گنجینه اسناد،6(3و4)، 112-117.
-       جلوداری ممقانی، بهرام(1384) تعالی سازمان .تهران: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی‌ایران.
-       ذگردی، حسام الدین و اسماعیلی، مهدی (1388تابستان) تأثیر فناوری اطلاعات بر تعالی در سازمان های‌ایرانی، مدرس علوم انسانی، 13(2)، 119-157.
-       رحیمی،غفور(1385مهر ). ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر سازمان، تدبیر، 173، ، 41-44
-       فارسیجانی، حسن و کیامهر، امیرکامران(1387پائیز) بررسی جایگاه هزینه یابی کیفیت در مدیریت ارتقاء سازمانی. چشم انداز مدیریت،7(28)،ص 5- 28.
-       فرهنگی، علی اکبر ؛روشندل اربطانی، طاهر و برقی، میکائیل (1383). نگرشی بر بنیان های نظری مدیریت سازمان های رسانه‌ای. دانش مدیریت، 66، 85-114.
-       قنبری،لیلا (1387). نقش آرشیوهای سیمای داخلی مستقر در تهران در فرایند برنامه سازی. فصلنامه کتاب، 73،  201-212.
-       مزدیسنا، شعله (1366). بررسی آرشیوهای دیداری - شنیداری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (موجود در تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
-       موسی چمنی، اعظم (1387پائیز). آرشیوهای دانشگاهی با تاکید بر آرشیو دانشگاه هاروارد (HUA). گنجینه اسناد،18(3)، 51-62
 
-          Deming, W.E. (1982). Out of Crisis, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, MA
-          Foote, K. (1990). To remember and forget: Archives, memory and culture. American Archivist,53, pp 378-93
-          Herget, J and Hierl, S(2007). Excellence in libraries: a systematic and integrated approach, New Library World, Vol. 108 No. 11/12, pp 526-544
-          Ishikawa, K. (1986). What is Total Quality Control? The Japanese Way, Prentice Hall, Englewood
-          Juran, J.E., (1988). Juran on Planning for Quality.New York& London: Free Press, Collier Macmillan.
-          Kaur,K, Mohamad,P and  George ,S (2006).Quality management service at the University of Malaya Library. Library Management , 27(4), pp 249-256
-          Pitt DJ. Improving performance through self-assessment. Int J. Health Care Qual Assur Inc Leadersh Health Serv 1999; 12: pp45–53
-          Tam, W.H. L (2000 Number).Quality management theory and practice: some observations of practices in Australian academic libraries. Library Management, Volume 21( 7) , pp. 349-356
-          Timerson, Randall C(2003). Archives and  memory OCLC System & services , 19(3), pp89-65
-          Tuomi ,Ville(2001).University of Vassa .Quality and of Academic library services: a Customers point of view.
-          Vergueiro,W (1996).Quality management: the way to improve Latin American public libraries?. Library Management , 17 (1), pp. 25–32
Wongrassamee,s J.E.L. Simmons, P.D. Gardiner, (2003) Performance measurement tools: the Balanced Scorecard and the EFQM Excellence Model, Measuring Business Excellence, 7 issue: 1, pp.14 -29