بررسی اسناد کمک‌های مالی آستان قدس به زائران ایرانی در دوره قاجار بااستفاده از روش تحلیل محتوا (بازه زمانی 1264 تا پایان 1300ق.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی آستان قدس رضوی

چکیده

هدف: بررسی اسناد کمک‌های مالی آستان قدس رضوی به زائران ایرانی در سال‌های  1264ق. یعنی آغاز دورة حکومت ناصرالدین‌شاه تا پایان 1300ق. است.
روش تحقیق: روش تحقیق بر اساس انواع تحقیقات علمی و ماهیت آن از نوع تحقیقات تاریخی است که با سازمان دادن اطلاعات و مدارک، امکان برقراری ارتباط بین اسناد و مدارک، تصویری از وضعیت و خصوصیات زمان حادثه را ارائه و به تجزیه ‌وتحلیل آن می‌پردازد. روش تحقیق در این مرحله از نوع تحلیل محتوای اسناد است. جامعة آماری عبارت است از اسناد این دوره، به تعداد 517 برگ سند، که با روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفته و اطلاعات موردنظر این پژوهش، به شکل طبقه‌بندی‌شده استنتاج شده است.
یافته‌های پژوهش: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پرداختی‌های نقدی بیشترین فراوانی و بیشتر از موقوفات مطلقة آستان قدس است. درمجموع، پرداختی‌ها از منحنی بهنجار برخوردار است. بررسی محتوای اسناد فرضیة همبستگی مثبت بین‌ نوع درخواست با طبقه اجتماعی زائران را تأیید و عدم رابطه منفی و یا معکوس را رد می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Astan Quds Razavi's Financial Assistance to Iranian Pilgrims during the Qajarid Era

نویسنده [English]

  • Hamid Zhianpour
چکیده [English]

Purpose: To study documents about the financial assistance of Astan Quds Razavi to Iranian pilgrims during 1847 (the starting of Naser al-Din Shah’s rReign) to 1882.
Methodology: Historical method is employed along with content analysis. The sources consisted of 517 papers relating to pilgrims' financial requests.
Findings: Most of the financial assistance was paid by cash and chiefly from defined endowments of Astan Quds. There is a direct correlation between type of request and the pilgrims' social class.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian pilgrims
  • Astan Quds financial assistance
  • Endowments
  • Qajarid era
احتشام کاویانیان، محمد(1355). شمس الشموس یا تاریخ آستان قدس. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
اسناد درخواست کمک­های مالی آستان قدس به زائران ایرانی در دوره قاجار موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی به تعداد 517 برگ سند که مورد استفاده در این پژوه قرار گرفته است. 
امیرزاده، حسن(1391). دیدگاه اسناد و منابع تاریخی در سنخ شناسی زائرین مشهد در دوره قاجار. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد  تاریخ اسلام، دانشکدة علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان. 
حسین زاده سوشجانی، سالم(1392). تاریخ دارالشفای آستان قدس رضوی از دوره صفوی  تا پایان  دوره قاجاریه با تکیه بر اسناد» پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد  دانشکدة علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
سرمدی، محمد تقی(1377). پژوهشی در تاریخ پزشکی و درمان جهان از آغاز تا عصر حاضر. تهران: انتشارات سرمدی.
عطاردی، عزیزالله(1371). تاریخ آستان قدس رضوی.تهران: انتشارات عطاردی.