سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--سرآغاز561420FAفریبافرزامJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522Collusion Certificatesتبانینامه9141422FAمحسنجعفری مذهبدکترای تاریخ ایرانJournal Article20070330تبانینامه، نوعی نامۀ خصوصی است که بین دو نفر برای پنهان داشتن روابطی خاص یا هماهنگ کردن در دادن پاسخ یکسان به کار گرفته میشود. به نظر میرسد اصطلاح «تبانینامه» از ساختههای نویسنده باشد. چه، در متون کهن تاریخی و آموزشی کتابت، هرچند اشارهای به برخی نامههای تبانی شده، اما واژۀ تبانینامه نیامده است. حتی آموزش نوشتن آن نیز در متون آموزشی نیامده، چونکه شبهۀ غیر اخلاقی بودن داشته است. گسترش فرهنگ سند شناسی، موکول به بازکاوی انواع گوناگون اسناد موجود در جامعه است که تبانینامه، شاید مهجورترین آنها باشد؛ زیرا میبایست پس از خواندن از بین میرفت.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522Evidence of Iran's rightful ownership of Achaemeninan tablets which are claimed by USAاسنادی از مالکیت ایران بر الواح هخامنشی مورد ادعای آمریکا15301423FAعلیفرهمندکارشناس علوم سیاسیJournal Article20070330آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد، نگاهی است گذرا به پیشینۀ کاوشهای باستانشناسی هیئتهای خارجی در ایران و غارت آثار باستانی کشور تا زمان کشف لوحههای هخامنشی در تخت جمشید و ارائۀ اسنادی از مالکیت ایران بر لوحهای مزبور. اهمیت اسناد مورد ارائه در این مقاله، آن است که این اسناد، امانی بودن لوحهای هخامنشی را در بنگاه خاوری دانشگاه شیکاگو و نیز تعداد دقیق آنها را بیان میکند.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522Introducing an ancient copy of Valadname Masnaviمعرفی نسخهای کهن از مثنوی ولدنامه31421424FAصدیقهسلطانیفرکارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانیJournal Article20070330ولدنامه، نخستین مثنوی است که سلطان ولد (623-712 ق./ 1226-1313 م./ 605- 691 ش.) فرزند و جانشین مولوی (متوفای 672 ق./ 1274 م./ 653 ش.) آن را به خواهش مریدان خود سرود. سرودن این مثنوی-که در حدود ده هزار بیت میباشد- در اول ماه ربیع الاول سال 690 ق./ یازدهم مارس 1291 م./ بیست و یکم اسفند 669 ش. شروع و ختم آن، در جمادی الآخر همین سال بوده است. این مثنوی، از آنجا که قدیمیترین و صحیحترین سند تاریخی است که در بیان احوال و سرگذشت مولانا و اصحابش، از زبان کسی که در دامان او پرورش یافته شنیده میشود، دارای ارزش است. نسخهای بدون تاریخ از این مثنوی، توسط جلال الدین همائی در سال 1315 ش./ 1937 م.، با مقدمه و حاشیه و تصحیح در کتابفروشی اقبال به چاپ رسیده است. این تصحیح را، مجددا در سال 1376 ش./ 1998 م.مؤسسۀ نشر هما منتشر کرده است.
نسخۀ معرفی شده در این تحقیق، نسخهای به تاریخ 690 ق./ 1291 م./ 669 ش. به کتابت صدر بن ولد (پسر مؤلف) به خط نسخ کهن، در مجموعۀ کتب خطی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران است، به جهت همزمان بودن با عصر مؤلف و زمان سرودن آن و نیز یادداشت اهدای کتاب،حائز اهمیت است.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522The appearance of cinema in Iran and the screening of the first Iranian sound film (Dokhtar-e Lor)ظهور سینما در ایران و نمایش نخستین فیلم ناطق ایرانی (دختر لر)43621425FAزهرامیرزائی پریکارشناس ارشد باستان شناسی و تاریخ هنرJournal Article20070330بانی ورود نخستین دوربین فیلمبرداری و نمایش فیلم در ایران، مظفرالدین شاه و اولین فیلمبردار ایرانی هم ابراهیم خان عکاسباشی است. این رویداد، درست پنج سال بعد از اختراع دستگاه سینماتوگراف به دست برادران لومیر در پاریس بود. نمایش فیلم دختر لر، نخستین فیلم ناطق فارسی، با کوشش عبدالحسین سپنتا در هندوستان فراهم شد و در سال 1313 ش./ 1934 م. اولین بار در سینما مایاک و سینما سپه تهران به نمایش عمومی گذاشته شد که با فروش فوق العاده روبرو گردید.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522The 1883 census in Kermanسرشماری در کرمان در سال 1300 ق. / 1883 م. / 1261 ش.63681426FAمحمدابراهیمیانکارشناس تاریخJournal Article20070330تاریخچۀ سرشماری در دورۀ قاجار و نمونۀ سندی که معرفی شده، اشاره دارد به فرمان ناصر الدین شاه، خطاب به ناصر الدوله، سلطان عبدالحمید میرزا حکمران کرمان، در انجام احصائیۀ اهالی کرمان و توابع آن در سال 1300 ق./ 1883 م./1261 ش. که براساس دستهبندیهای مختلف، از حیث میزان سن و مذهب و قومیت میباشد و تا حدی اشاره به وضعیت خارجیان مقمیم ایران نیز دارد.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522Electronic records, the most incredible mass media of the present eraاسناد الکترونیکی، شگفت آورترین رسانۀ ارتباط جمعی در عصر حاضر71861427FAنادعلیصادقیانکارشناس ارشد حقوق عمومیJournal Article20070330یکی از رسانههایی که در دهۀ اخیر به گونهای بسیار گسترده در کشورهای پیشرفته مورد بررسی و استفاده قرار گرفته و حتی در بعضی کشورها با موفقیت به اجرا در آمده، رسانۀ اسناد الکترونیکی میباشد. هدف اصلی از به کارگیری اسناد الکترونیکی، بسترسازی مناسب جهت دسترسی هرچه سریعتر، دقیقتر و بهتر اشخاص و سازمانها به اطلاعات و برقراری ارتباطات و انجام خدمات دولتی، اصلاح کیفیت خدمات و ارائه فرصتهای بیشتر برای افراد، جهت مشارکت در برنامهها و پیشبرد اهداف و فرایندها میباشد. این مقاله، ابتدا به مفهوم، اهمیت، ویژگیها، چرخۀ زندگی و آفات محیط اسناد الکترونیکی پرداخته و در پایان، راهکارهای لازم را برای ذخیرهسازی و نگهداری اسناد الکترونیکی ارائه میدهد.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522An interview with Islamic scholar, Allameh Ali Davaniگفتگو با علامۀ محقق، علی دوانی871021428FAمحمد حسنرجبی دوانیکارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانیفاطمهنورائی نژادکارشناس ارشد الهیاتJournal Article20070330مرحوم علامۀ محقق، علی دوانی، در 1308 ش./ 1929 م. در روستای دوان از توابع کازرون متولد شد. دوران کودکی و نوجوانی را در زادگاه خود سپس آبادان گذراند و در 1332 ش./1943 م.، برای تحصیل علوم دینی به نجف اشرف رفت و به مدت پنج سال و نیم از درس استادان و فضلای آن دیار استفاده کرد. در بهار 1327 ش./ 1948 م. به ایران آمد و پس از سیر و سیاحت و ازدواج (1328 ش./1949 م.)، در قم سکونت گزید و به ادامۀ تحصیل پرداخت و از محضر استادان بزرگی چون آیتالله بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبائی-رحمت الله علیهم- بهرهمند شد.
از اوایل دهۀ 1330 ش./1940 م. به نگارش مقاله در مطبوعات دینی پرداخت و سپس در دو رشتۀ شرححال نگاری علما و دانشمندان اسلامی و نیز منبر و سخنرانی فعالیت کرد و نخستین کتاب خود را با عنوان شرح زندگانی جلال الدین دوانی، در 1334 ش./ 1955 م. منتشر ساخت و تا زمان مصاحبه، 78 کتاب در حوزۀ تألیف، تصنیف، ترجمه و تصحیح به یادگار گذاشت. معروفترین آثار علامه دوانی، مهدی موعود، مفاخر اسلام (10 جلد) و نهضت روحانیون ایران (11 جلد) است. علاوه بر اینها، ایشان در چندین دانشگاه به تدریس تاریخ اسلام، سیرۀ معصومین (ع)، جنگهای صدر اسلام، و رجال و تراجم پرداخته و در حدود بیست کنگرۀ داخلی و خارجی شرکت کرده و مصاحبه و سخنرانیهای دینی و تاریخی فراوانی با صدا و سیما از سیما 1360 ش./1981م. تا هنگام درگذشت داشته است.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522Little- known facts about the establishment of archives in Iranنانمودههائی از سرگذشت آرشیو در ایران1051201431FAغلامرضاعزیزیکارشناس ارشد فرهنگ و زبان های باستانیJournal Article20070330در این مقاله، ضمن مروری بر تاریخچۀ آرشیو در ایران، از شکل اولیه و ابتدائی آن تا سازماندهی بایگانیها به سبک جدید و نیز تا زمان تأسیس سازمان اسناد ملی ایران، موارد بیان نشدهای دربارۀ کوششهای انجام شده برای تأسیس آرشیو در ایران مطرح شده است. همچنین به دو گرایش عمده-که موجب پیدایش این سازمان شد- اشاره شده است. در واقع از پایان دورۀ قاجار به بعد بتدریج افزایش روزافزون حجم پروندههای راکد و اشغال فضای چشمگیری از وزارتخانهها و مؤسسات دولتی و بالا بودن هزینههای نگهداشت پروندههای راکد برای دولت، برخی دستگاهها را برآن داشت که برای امحای اوراق زائد خود تدبیری بیندیشند. این تکاپوها،فکر ایجاد مرکزی برای نگهداری اسناد راکد را به وجود آورد. از طرف دیگر، نخستین کوششها برای حفظ و نگهداری اسناد ارزشمند دولتی در این دوره شکل گرفت و در دهههای بعد به صورت سه گرایش برای تأسیس بایگانی راکد، آرشیو ملی و ترکیبی از آن دو درآمد که سرانجام به تأسیس سازمان اسناد ملی انجامید.سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--گفتگو با روسای سازمان اسناد ملی ایران1211421432FAرویامحمدلوکارشناس زبان و ادبیات فارسیJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--معرفی اعضای شورای اسناد ملی (1350 - 1386 ش. / 1971 - 2007 م.)1431501433FAفیروزهفیروزکارشناس علوم تربیتیJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--گزارش برنامههای روز اسناد ملی1511561434FAفریبافرزامکارشناس ارشد معماریJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--اهمیت و جایگاه اسناد قوه قضائیه1591621435FAغفاررحمتیکارشناس ادبیات فارسیJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--اهداگران سند1631661436FAJournal Article20070330سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسنادگنجینۀ اسناد1023-365217120070522--نمایه1671741437FAملیحهشریفیکارشناس کتابداری و اطلاع رسانیJournal Article20070330