2024-03-28T23:06:27Z
https://ganjineh.nlai.ir/?_action=export&rf=summon&issue=273
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
بررسی روند تأسیس کتابخانۀ ملی و توسعۀ آن تا 1360ق/1320ش با تکیه بر اسناد آرشیوی
غلامرضا
امیرخانی
جمشید
نوروزی
پریسا
عسگری
هدف: بررسی روند تأسیس و توسعۀ کتابخانۀ ملی ایران از اواخر عهد قاجار تا پایان پهلوی اول. روش/رویکرد پژوهش: در این پژوهش برپایۀ اسناد و منابع تاریخی و بهشیوۀ توصیفی-تحلیلی به موارد زیر پرداخته میشود: 1. عوامل سیاسی-اجتماعی مؤثر در پیدایش کتابخانۀ ملی؛ 2. تأثیر غرب در پیدایش کتابخانۀ ملی در ایران؛ 3. روند قانونمندشدن و دولتیشدن کتابخانۀ ملی یافتهها و نتیجهگیری: افزایش روابط ایران و غرب در دورۀ قاجار و الگوبرداری از پیشرفتهای فرهنگی و تمدنی نظیر پیدایش صنعت چاپ، توسعۀ مدارس، ایجاد مؤسسات آموزش عالی، افزایش شمار تحصیلکردگان و تکاپوی چهرههای روشنفکر و فرهنگدوست، زمینۀ پیدایش کتابخانۀ ملی را در ایران فراهم کرد. هستۀ اولیۀ این کتابخانه از ادغام دو کتابخانۀ مهم آن دوره یعنی کتابخانۀ دارالفنون و معارف تشکیل شد. در سال 1356ق/1316ش برای نخستینبار سازمان و تشکیلات این کتابخانه بانام دایرۀ کتابخانۀ ملی دولتی شکل گرفت و ساختمان آن با تلاش مهدی بیانی و علیاصغر حکمت و نقشۀ طراحیشدۀ آندره گدار، در میدان مشق تهران احداث شد.
کتابخانۀ معارف
مدرسۀ دارالفنون
کتابخانۀ ملی
مهدی بیانی
علی اصغر حکمت
آندره گدار
2019
09
23
6
34
https://ganjineh.nlai.ir/article_2380_5e1fa360928a830b15e298385a448f52.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
تأثیر سیاستهای اقتصادی در تقابل بازاریان با حکومت در عصر پهلوی دوم (1320-1357ش)
عادل
رستمی
مرتضی
دهقان نژاد
اصغر
محمودآبادی
هدف: توضیح سیاستهای اقتصادی دولت در تقابل بازاریان با حکومت پهلوی دوم است؛ در پاسخ به این پرسش که سیاستها و عملکرد اقتصادی دولت چه تأثیری بر نارضایتی و تقابل بازاریان با حکومت پهلوی دوم داشتهاست؟ روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با روش توصیفی-تبیینی و با تکیه بر اسناد و منابع اصلی انجام شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: یافتههای پژوهش نشان میدهد که سیاستهای تبعیضآمیز دولت علیه بازاریان، مداخلۀ نهادهای دولتی در امور بازار، افزایش روزافزون نقش دولت در اقتصاد، بحرانهای اقتصادی و تحتفشار قرارگرفتن بازاریان ازسوی دولت، و همچنین تلاش دولت درجهت مدرنیزهکردن اقتصاد و اجرای برنامۀ توسعۀ صنعتی شتابان در کشور و پیامدهای ناشی از آن، بهطور روزافزون عرصه را بر بازاریان تنگ کرد و با تهدید کسبوکار بازاریان، نارضایتی و واکنش آنها را علیه حکومت پهلوی دوم برانگیخت.
سیاستهای اقتصادی
تقابل
بازاریان
حکومت
پهلوی دوم
2019
09
23
36
67
https://ganjineh.nlai.ir/article_2381_594b524381f5c01785834d303c7604d6.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
تحلیل و ارزیابی پایانِ جنگ ایران و عراق
سید محمود
سادات بیدگلی
هادی
قیصریان فرد
هدف: ارزیابی پایان جنگ ایران و عراق در چارچوب معیار «هدف-نتیجه» و به آزمون گذاشتن نظریۀ «برد-باخت». روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و برپایۀ منابع اسنادی، کتابخانهای و مصاحبه با فرماندهان جنگ تحمیلی انجام شدهاست. چارچوب نظری بر نظریۀ «برد-باخت» اچ. اف کالاهان مبتنی است. این نظریه برپایۀ دو مفهوم اصلی پیروزی و شکست بنا شدهاست و بیان میکند که کشورها تا زمانی میتوانند برای تحقق اهدافشان به جنگ ادامه دهند که توان نظامی، سیاسی و روانی داشته باشند. یافتهها و نتیجهگیری: پذیرش قطعنامۀ 598 در 27تیر1367، سبب رفع ادعای جنگطلبی ایران و صلحطلبی عراق شد. همچنین روند تحولات منطقهای در پایان جنگ، نشاندهندۀ تأمین اهداف سیاسی ایران در جنگ با عراق بودهاست؛ زیرا ایران توانسته بود با حمایت و پشتیبانی مردم، ضمن حفظ تمامیت ارضی، جنگ را اداره و نظامی سیاسی خود را با شاخصهای انقلابی-دینی تثبیت کند؛ ولی دولت عراق در دستیابی به هیچکدام از اهدافش موفق نبود و فقط وابستگیاش را درزمینۀ اقتصادی و خرید تسلیحات نظامی به قدرتهای بزرگ بیشتر کرد.
جنگ تحمیلی
قطعنامۀ 598
صلح
مرز جغرافیایی
نظام بینالملل
عراق
2019
09
23
68
98
https://ganjineh.nlai.ir/article_2382_89197f2bca96ac533ceeb228f42a985e.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
ساختار رکن مطلع در مکاتبات عصر قاجار
حسین
احمدی رهبریان
مقصودعلی
صادقی گندمانی
هدف: بررسی ساختار رکن مطلع در مکاتبات داخلی و خارجی در دیوانسالاری عصر قاجار. روش/ رویکرد پژوهش: مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع کتابخانهای تنظیم شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: ساختار نامههای دیوانی از سه بخش رکن مطلع، رکن حال، و رکن خاتمه تشکیل میشود. اجزای رکن مطلع هم شامل سه بخش خطاب، القاب، و دعا است. با رویکارآمدن حکومت قاجار، رکن مطلع در مکاتبات دیوانیِ داخلی و خارجی کوتاهتر شد. کوتاهی و بلندی مطلع در دورۀ قاجار در مرحلۀ اول به ارزش و اهمیت نامه بستگی داشت. معمولاً در مکاتبات داخلی دیوانسالاری قاجار، بخش دعا در رکن مطلع به کار نمی رفت و ازبین خطاب و القاب هم یکی از آنها مورد استفاده قرار می گرفت. در مکاتبات خارجی دعا و القاب بهندرت استفاده میشد و به طور کلی رکن مطلع در بیشتر مکاتبات عصر قاجار از اصول نامههای اخوانی تبعیت میکرد.
رکن مطلع
دیوانسالاری
اخوانیات
مکاتبات
قاجار
2019
09
23
100
117
https://ganjineh.nlai.ir/article_2383_8333e8d110e6b46d8a65339889cb5cfb.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
ساختارشناسی پنج ورق حساب از سدۀ ششم هجری (کهنترین اسناد نویافتۀ محفوظ در مرکز اسناد آستان قدس رضوی)
عمادالدین
شیخ الحکمایی
محمدحسین
سلیمانی
هدف: بررسی، بازخوانی و ساختارشناسی پنج ورق حساب نوشتهشده در سالهای 507، 509 [2برگ]، 514 و 565 هجری قمری میپردازد. روش/ رویکرد پژوهش: نخست همۀ اسناد بازخوانی شده و سپس با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: این پژوهش با رمزگشایی از خطوط و علامتهای ثبتشده بر کهنترین نمونههای شناختهشده از ورَق (فَرد) و تنها نمونههای اصیل و کهن شناختهشدۀ پیشاز دورۀ مغول، نشان میدهد که آنچه امروز با عنوان علائم سیاق شناخته میشود. درواقع همان روش نگارش اعداد بهشیوۀ سادهنویسی و حرفنویسی اعداد عربی است. این مجموعه ما را در شناخت بهتر روند سیاقنویسی، نظام دفترداری و تحوّل تدریجی نشانههای سیاق یاری میکند.
ورق حساب
اسناد سلجوقی
سدۀ ششم هجری
آستان قدس رضوی
سیاق و دفترداری
2019
09
23
118
147
https://ganjineh.nlai.ir/article_2384_2673d75c22e7cda3d391c7ae31054e4e.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
فرمانهای تولیت (تولیتنامهها، نیابتنامهها) در دورة قاجار
حوریه
سعیدی
هدف: فرمان های موچود در مخزن خطی کتابخانۀ ملی ایران که صادرکنندۀ آنها محل اختلاف است از لحاظ شکل و محتوا شده بررسی است روش و رویکرد پژوهش: این مقاله با روش سندپژوهی نوشته شده است. یافتهها و نتیجهگیری: باز آنجا که در فقه شیعی جایگاه سلطنت عاریهای دارد، شاهان قاجار با مجوز علمای شرع وارد حوزۀ وظایف و اختیارات روحانیون میشدند و در دستور و فرمان صادر میکردند. بهدلیل آنکه صادرکنندۀ فرمانها -با مشخصههای ظاهری مهر و امضای روی آن- شاهان بودهاند، این گونه اسناد در ردیف فرمان شاهان قرار داده میشوند.
دورۀ قاجار
فرمانهای تولیت
تولیتنامه
نیابتنامه
2019
09
23
148
168
https://ganjineh.nlai.ir/article_2385_a790476d261451c16e271d40a9a6331c.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
مطالعۀ مقایسهای نرمافزارهای آرشیوی با تأکید بر استانداردهای فرادادهای و آرشیوی
علی اصغر
شریفی نیا
هادی
شریف مقدم
ثریا
ضیایی
مریم
سلامی
هدف: شناسائی نقاط قوت و ضعف نرمافزارهای آرشیوی ادلیب ایکسپلاس، کوادرا استار، الوکونت آرکایوز، آرکایو متیکا، آرکایوز اسپیس، کالم فور آرکایوز، و کالکتیو اکسس براساس استانداردهای موجود آرشیوها و معرفی نرمافزار برتر در این زمینه. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از سیاهۀ وارسی محققساخته شامل 9 محور اصلی و 62 زیرعنوان کلی، 272 امکان و قابلیت گوناگون از ملاکها و معیارهای نرمافزارهای آرشیوی و استانداردهای موجود بررسی و مقایسه شده و نتیجۀ نهایی مشخص شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: در بهکارگیری معیارها و مؤلفههای استاندارد در نرمافزارهای آرشیوی بررسیشده تفاوت معنادار وجود داشت. 1) درصد رعایت ویژگیها و قابلیتهای نرمافزارهای آ بررسیشده بهترتیب عبارت بود از: آرکایوز اسپیس 54 ؛ ادلیب ایکسپلاس 39 ؛ الوکونت آرکایوز 37 ؛ کالم فور آرکایوز 29 ؛ کالکتیو اکسس 28 ؛ آرکایو متیکا 27 ؛ کوادرا استار 26؛ 2) در پشتیبانی از استانداردهای فرادادهای بهترتیب نرمافزارهای آرشیوی آرکایوز اسپیس، کوادرا استار، الوکونت آرکایوز، آرکایو متیکا، کالکتیو اکسس، کالم فور آرکایوز، و ادلیب ایکسپلاس قرار داشتند؛ 3) در پشتیبانی از استانداردهای آرشیوی بهترتیب نرمافزارهای آرشیوی آرکایوز اسپیس، الوکونت آرکایوز، ادلیب ایکسپلاس، کوادرا استار، کالم فور آرکایوز، کالکتیو اکسس، و آرکایو متیکا قرار داشتند؛ 4) در پشتیبانی از پروتکلهای مبادلۀ اطلاعات، نرمافزار آرشیوی آرکایوز اسپیس اول، ادلیب ایکسپلاس دوم، و بقیۀ نرمافزارها.
استاندارد فرادادهای
استاندارد آرشیوی
مطالعۀ مقایسهای
نرمافزار آرشیوی
2019
09
23
170
201
https://ganjineh.nlai.ir/article_2387_f2d82ee37c2b97ec83bd6aa17a2dc90f.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1398
29
3
فایل کامل شماره 115 گنجینه اسناد
گنجینه
اسناد
ندارد ندارد ندارد ندارد
کلیدواژه
2019
09
23
1
201
https://ganjineh.nlai.ir/article_2388_867d86e27cd1963e65cbb07c04260799.pdf