2024-03-28T22:05:37Z
https://ganjineh.nlai.ir/?_action=export&rf=summon&issue=243
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
بررسی مساله کمبود پول خرد در تاریخ معاصر ایران مبتنی بر اسناد
سید علی
کسائی
هدف: این پژوهش بهمنظور بررسی مقایسهای اسناد کمبود پول خرد در گذشته و حال انجامیافته است تا با شناخت هر چه بیشتر معضل پول خرد و علل، عوارض و راهحلهای آن در سه دوره تاریخی پهلوی اول و دوم و جمهوری اسلامی بتوان راههای مناسب گذر از این مشکل را پیشبینی کرد. روش/ رویکرد پژوهش: این تحقیق بر اساس مطالعه کتابخانهای و با بررسی توصیفی اسناد و اطلاعات موجود در سه دوره تاریخ سیاسی- اجتماعی اخیر ایران انجامشده است. یافتههای پژوهش: بررسی اسناد ملی ایران نشان میدهد که در نود سال اخیر چندین بار معضل کمبود پول خرد در ایران رخ داده است و مشکلات مشابهی پدید آورده، علل مشترکی داشته و راههای مشابهی از سوی مردم، کسبه و دولتمردان برای حل آن بهکاررفته است. وقفه در معاملات، نارضایتی مردم از ارائه شدن کالاهای مختلف بهجای پول از مشکلات این پدیده است. کاهش ارزش اسمی سکه و اسکناس خرد و بهصرفه نبودن ضرب سکه و چاپ اسکناس، جمعآوری مسکوکات توسط سودجویان و نیاز به ورود مُطَلّس از خارج، از علل مشترک در گذشته و حال است. روی آوردن مردم به بلیط و کاغذهایی با اعتبار محلی بهجای پول خرد، ضرب سکه و چاپ اسکناس ازجمله راهکارها بهشمار میرفت. امروزه گرد شدن قیمتها در کنار ابزارهای نوین پرداخت مانند کارتپول به حل این مشکل کمک میکند. از نتایج این تحقیق نقش قابلتوجه بررسی اسناد در حل مشکلات جامعه است.
پول خرد
کمبود
اسناد
اسکناس
سکه
پشیز
2016
12
21
6
27
https://ganjineh.nlai.ir/article_2126_0f5e676b932231a6a83b0e7735a81bc0.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
تحلیلی بر اسناد و گزارشهای بریتانیا در مورد منطقه نفتخیز بیکرز در دوره پهلوی اول
مریم
شیپری
هدف: بیکرز اسم قصبهای در منطقه ماهور- میلاتی در استان فارس است. این منطقه در نقشهها و آثار جغرافیایی ایران چندان از شهرت برخوردار نیست؛ اما گزارشهای سالانه اسناد اداری انگلستان “Administration Report of Persian Gulf”، در دوره رضاشاه، اطلاعات پیدرپی و مهمی را زیر عنوان بیکرز و درموردِ مسائل سیاسی و اقتصادی آن بهویژه مسائل مربوط به اکتشافات نفت دارد. هدف این پژوهش بررسی چرایی گزارشهای این اسناد زیر عنوان بیکرز است که حدود جغرافیایی آن نیز یکسان در نظر گرفته نمیشده است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای اجراشده است. یافتهها و نتایج: یافتههای پژوهش نشان میدهد که نماینده انگلستان گزارشهای خود را بر مبنای اهمیت جغرافیایی مناطق برای حفاری چاههای نفت تنظیم میکرده است بنابراین سیر جغرافیایی گزارشها از سمت جنوب منطقه بیکرز به سمت شمال آن بوده است. همچنین روند گزارشها نشان میدهد که از یکسو با قدرتگیری دولت رضاشاه از نقش فعال طوایف محلی کاسته شده است و از سوی دیگر شرکت نفت در تحولات اقتصادی و اجتماعی منطقه بسیار مؤثر بوده است.
بیکرز
گناوه
گچساران
شرکت نفت ایران و انگلیس
رضاشاه
2016
12
21
28
41
https://ganjineh.nlai.ir/article_2127_1003f6fddd7dec66de0bc0332e5bdbb1.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
تحلیل پدیده شکار سلطنتی در عصر قاجار
مسعود
آدینهوند
باقرعلی
عادلفر
شمس الدین
امرایی
ستار
بازوند
هدف: هدف این نوشتار بررسی سنت شکار بهعنوان یکی از رسوم مورد علاقه حکام قاجار است. سنت شکار در سیر پادشاهی ایران در قبل و بعد از اسلام تا زمان تأسیس سلسله پهلوی، ازجمله آداب و رسوم پادشاهان و در مقام نظر، از الزامات مقام شاهی بوده و یکی از صفات لازمه پادشاهان به شمار میآمده است. بااینحال فرض بر این است که خوشگذرانی و صرف اوقات فراغت در شکارگاهها یکی از علل اصلی توجه شاهان قاجار به امر شکار بوده است و بررسی آن مسئله اصلی این مقاله است. در این راستا به سؤالات زیر پاسخ میدهد که چرا برخی از شاهان قاجار بهرسم شکار توجه ویژهای داشتند؟ و این سنت با چه روندی اجرا میشد و دارای چه آثار و تبعاتی بود؟ روش و رویکرد: این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با اتکا به متون اسنادی- کتابخانهای به واکاوی موضوع میپردازد. یافتهها و نتایج: نتایج نشان میدهد که توجه شاهان قاجار ازجمله فتحعلیشاه، ناصرالدینشاه و مظفرالدینشاه به شکار علاوه بر خوشگذرانی و سرگرمی، انگیزههای سیاسی و کسب مشروعیت از طریق اثبات توانایی تیراندازی خود بود که با تشریفات خاص اجرا میشد. این رسم همچنین نقش زیادی در تحمیل هزینهها و کمتوجهی به امور داخلی نیز داشته است.
شکار
دوشانتپه
سلسلة قاجار
ناصرالدینشاه
نظام پادشاهی
2016
12
21
42
63
https://ganjineh.nlai.ir/article_2128_c84f13b0866f1c5402cdbf0411ca9045.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
فرازوفرود «بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه» (1327- 1331ش)
مظفر
شاهدی
با پایان مدت امتیاز بانک شاهنشاهی ایران (1888- 1949م) در بهمنماه1327ش/ ژانویه1949م، بانک جدیدی با عنوان «بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه» در ایران تأسیس شد. هدف پژوهش: بررسی چگونگی شکلگیری و دلایل ناکامی و پایان کار «بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه» در ایران است. روش و رویکرد پژوهش: برای تبیین موضوع پژوهش از الگو یا روش «ردیابی فرایند» پیروی شده است. ردیابی فرایند، روشی است که در آن، تحلیلگر تلاش میکند، مکانیسمهای علّیای را مشخص کند که متغیر تبیین را به یک پیامد پیوند میدهد یافتههای پژوهش: ما را به نتایج زیر رهنمون میکند: جامعة ایرانی، عموماً، نظر مساعدی نسبت به تداوم فعالیتهای «بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه»، در ایران نداشتند و آن را مانند ابزاری برای پیشبرد اهداف استعماری انگلیس در ایران ارزیابی میکردند. همچنین، تقارن زمانی تأسیس و فعالیت «بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه» با گسترش بحران در روابط ایران و انگلیس به دلیل نهضت ملی کردن صنعت نفت ایران، ، نقش مهمی در ناکامی زودهنگام بانک مذکور در ایران ایفا کرد.
بانک انگلیس در ایران و خاورمیانه
بانک شاهنشاهی ایران
ایران
انگلیس
روابط خارجی
2016
12
21
64
80
https://ganjineh.nlai.ir/article_2129_48f6a4f6591760f77dd73fb887f3e9dc.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
ترسیم نقشه موضوعی اسناد جنگ تحمیلی: مطالعه موردی وصیتنامه فرماندهان پاسدار شهید استان کرمان
مهدی
محمودی
محمد
توکلی زاده راوری
هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه وصیتنامه فرماندهان پاسدار شهید استان کرمان بهعنوان اسناد جنگ تحمیلی از طریق رویکرد ترسیم نقشههای موضوعی است . روش/ رویکرد: پژوهش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی است که به تحلیل محتوا به روش تحلیل همرخدادی واژگان و فن خوشهبندی میپردازد. تحلیل محتوا روی 68 متن کامل از وصیتنامه فرماندهان پاسدار شهید استان کرمان صورت گرفته است. اصطلاحات نمایهای آنها، با مدل نمایهسازی خودکار شکاف-گلچین، از متن وصیتنامه شهدا استخراج شد. حاصل آن 1879 اصطلاح بود. از طریق قانون برادفورد، 98 اصطلاح بهعنوان مفاهیم هسته در این وصیتنامهها برگزیده شد. یافتهها: با توجه به خوشههای حاصل از نمودار سلسلهمراتبی، هشت محور اساسی در این وصیتنامهها تشخیص داده شد که رانت یا محور اصلی آنها، دو اصطلاح «خداوند» و «اسلام» بود. نتایج حاصل بهصورت مضمونی و ذهنی با چند نامه از آخرین نامههای کشتهشدگان جنگ جهانی دوم توسط نازیها مقایسه گردید. نتیجهگیری: چندین محور در گروه وصیتنامه شهدا و کشتهشدگان جنگ جهانی دوم مشترک است. تفاوت اساسی بین این دو گروه در درونمایه و ذهنیت رزمندگان است. وجه تمایز این دو گروه، وجود عنصر ایدئولوژی اسلامی با محوریت مفاهیم و بزرگان دینی، بهویژه شهدای کربلا، در وصیتنامه شهداست که جنگ ایران و عراق را متمایز میسازد.
تحلیل محتوا
جنگ ایران و عراق
شهیدان
وصیتنامهها
فرماندهان
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
استان کرمان
خوشهبندی سلسلهمراتبی
تحلیل شبکههای اجتماعی
نقشههای موضوعی
2016
12
21
82
93
https://ganjineh.nlai.ir/article_2130_618e4939522a67f136022a7d1ce9dc29.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
شناسایی انواع نگاتیوهای شیشهای بر اساس خواص بصری آنها
سحر
نوحی
هلن
اسدیان
اسنادِ تصویری یکی از ارزشمندترین میراثهای فرهنگی هر ملت و قومی است و عکس در این میان، یکی از مهمترین آنها درزمینه بازیابی و دستیابی به تصویری، از فرهنگ و تمدن گذشته است. شناخت مواد و فناوریهای بهکار گرفتهشده برای تولید هر اثر هنری- تاریخی، نهتنها از منظر تاریخی، بلکه بهمنظور بهکارگیری مناسبترین روش جهت نگهداری و حفاظت حائز اهمیت است. پژوهش حاضر اولین جستار به زبان فارسی است که به بررسی نگاتیوهای عکاسی پایه شیشهای و روشهای شناسایی آنها از طریق خصوصیات ظاهری پرداخته است. هدف: هدف از این تحقیق معرفی انواع نگاتیوهای عکاسی پایه شیشهایو شناسایی انواع آنها از طریق ویژگیهای ظاهری است. روشورویکردپژوهش:پژوهش حاضر از نوع بنیادی نظری و کاربردی است که با تکیه بر مطالعات کتابخانهای، اینترنتی و اسناد آرشیوی مرتبط با موضوع انجامگرفته است. یافتههای پژوهش:بر اساس مطالعات انجامشده نگاتیوهای عکاسیِ پایه شیشهای بهطورکلی به سه گروه آلبومینی، کلودیونی و ژلاتینی تقسیمبندی میشوند. هر یک از انواع نگاتیوها دارای ویژگیهای منحصربهفردی هستند که میتوانند از طریق آنها شناسایی شوند. در این تحقیق، روشهایی مانند بررسی ضخامت شیشه، نحوه برش آن، رنگ تصویر، نظم امولسیون و لایه ورنی در لبههای شیشه، میزان یکنواختی شیشه و امولسیون بر روی تکیهگاه شیشهای و ... بهعنوان روشهایی بهمنظور بازشناسی سریع این دسته از آثار معرفیشدهاند.
نگاتیوهای شیشهای
کلودیون تر
آلبومین
ژلاتین
عکاسی
2016
12
21
94
109
https://ganjineh.nlai.ir/article_2131_0ee508e075a7143f7388aa3b89e91b04.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1395
26
4
معرفی و مقایسه روشهای استحکامبخشی اسناد کاغذی و پیشنهاد کاربرد نانوالیاف سلولزی بهمنظور حفاظت از این آثار
مهدی
قربانی
کورس
سامانیان
مریم
افشارپور
علی اصغر
ثابت جازاری
هدف: این مقاله با معرفی، توصیف و سپس مقایسه مهمترین روشهای معمول استحکامبخشی آثار کاغذی، زمینه و فرصت شناخت بیشتر برای حفاظتگران و آرشیوداران کتابخانهها را فراهم و کاربرد خواص دو نانوماده جدید را در حفاظت از آثار کاغذی پیشنهاد نموده است. روش/رویکرد پژوهش: شیوه تحقیق مورداستفاده، توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانهای، اطلاعات ضروری گردآوری و سپس دادههای اکتسابی تحلیلشده است. یافتهها و نتایج: مطالعه انجامشده در این مقاله نشان میدهد که روشهای معمول در استحکامبخشی آثار کاغذی، هر یک واجد مزایا و معایبی هستند؛ بنابراین شناخت و آگاهی لازم برای حفاظتگران و آرشیوداران کتابخانهها بسیار ضروری است. نانوالیاف سلولز دارای خواص فیزیکی و مکانیکی ویژه، سازگاری و دوام شیمیایی و ارزانقیمت هستند. کاربرد روشهای مبتنی بر آهاردهی مجدد ازنظر سهولت در انجام و نیاز نداشتن به امکانات خاص، جایگاه ویژهای دارند و به همین سبب، استفاده از پلیمرهای اترسلولزی و بهویژه پلیمر کلوسلجی، بیشترین سهم را دارد. با توجه به تمایل حفاظتگران به ارتقاء روشهای سنتی و لزوم انجام تحقیقات نوین، کاربرد نانوالیاف سلولز بهعنوان یک پوشش محافظ در ترکیب با پلیمرهای اترسلولزی معرفی و پیشنهاد میشود.
حفاظت و مرمت
آثار کاغذی
آرشیو و کتابخانه
استحکامبخشی
نانوالیاف سلولز
2016
12
21
110
131
https://ganjineh.nlai.ir/article_2132_fe5c6e60ac244e1bb07a1bb338f7343d.pdf