2024-03-29T13:43:56Z
https://ganjineh.nlai.ir/?_action=export&rf=summon&issue=153
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
پهلویسم: ایدئولوژی رسمی دولت محمدرضا پهلوی در دهههای 1340 - 1350 ش.
محمدعلی
اکبری
رضا
بیگدلو
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل ایدئولوژی دولت در عصر پهلوی دوم است، این که این ایدئولوژی از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین آن تا چه حد در زمینۀ بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانهای، موضوع را مورد بررسی قرار داده است. یافتهها و نتایج: یافتهها نشان میدهد که در دهۀ چهل و پنجاه، حکومت، برای ایدئولوژیسازی، از عناصری چون انقلاب سفید، ناسیونالیسم شاهنشاهی، عرفیگرایی، شبهبومیگرایی، شبهمذهبگرایی و شبهدموکراسیخواهی بهره میگرفت. کارآیی این ایدئولوژی، در تقویت مشروعیت دولت و رفع بحران آن به علت عدم انطباق آن با شرایط بیرونی جامعه و تحولات جهانی و همچنین عدم تناسب و ناسازگاری درونی عناصر گوناگون و ناهمساز آن قرین موفقیت نبود. دولت پهلوی در شرایطی بر ناسیونالیسم تأکید میکرد که دوران ناسیونالیسم به سر آمده بود. از سوی دیگر، عناصر تشکیلدهندۀ ایدئولوژی دولت مانند انقلاب سفید، ناسیونالیسم شاهنشاهی، مذهبگرایی و عرفیگرایی در تناقض با یکدیگر قرار داشتند.
ایدئولوژی
انقلاب سفید
ناسیونالیسم شاهنشاهی
بومی گرایی
2012
02
20
6
24
https://ganjineh.nlai.ir/article_1270_145e643041c58718a6afa6fd71ab7710.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
تبیین وضعیت سیاست خارجی ایران و نقش وزیران امور خارجه (1336 - 1339 ش. / 1957 - 1960 م.)
مرتضی
دهقان نژاد
علی
جعفری
مرضیه
یحیی آبادی
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی سیاست خارجی ایران و نقش وزیران امور خارجه در سالهای (1336 -1339ش ./ 60-1957 م.) بوده است. روش/ رویکرد پژوهش: مقالۀ حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانهای و آرشیوی به تعیین وضیعت سیاست خارجی ایران و نقش وزیران امور خارجه در سالهای (1336-1339 ش./ 1957-1960 م.) میپردازد. یافتهها و نتایج: یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که وزیران امور خارجه در این دوره، نقش موثری در سیاست خارجی ایران نداشتند؛ چرا که حلقۀ اصلی سیاستگذاریها در دست شخص محمدرضا شاه پهلوی متمرکز بود. هستۀ اصلی سیاستگذاریهای ایران در بعد سیاست خارجی، حفظ نظام حکومتی و نه حفظ منافع ملی بود. دولت ایران، اگر در این دوران «سیاست بیطرفی» را اتخاذ میکرد، میتوانست از تضاد و درگیری میان دو بلوک شرق و غرب استفاده کند و کشور را درگیر جنگ سرد دو ابر قدرت آمریکا و شوروی نکند؛ اما نه تنها دولت ایران سیاست «بیطرفی» را در پیش نگرفت، بلکه در دستهبندیهای نظامی همراه با آمریکا و بلوک غرب شرکت کرد و نقش دستنشاندگی آن کشورها را بازی کرد به گونهای که تاثیر منفی آن تا سالیان بعد در ایران باقی ماند.
محمدرضا شاه
وزارت امور خارجه
آمریکا
شوروی
عراق
مصر
2012
02
20
26
59
https://ganjineh.nlai.ir/article_1271_845d8c7776ce13dc09cdbcbd6cdb6d12.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
«امتیاز بهرهبرداری از معادن خاک سرخ هرموز» در روابط ایران و انگلستان در دورۀ مظفری
محمدباقر
وثوقی
زهرا
حاتمی
هدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش امتیاز بهرهبرداری از معادن خاک سرخ هرموز در روابط دوکشور ایران و انگلستان در دورۀ مظفری (قاجار) میباشد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به روش تحقیق تاریخی و با استفاده از اطلاعات لازم در منابع کتابخانهای و آرشیوی و بر اساس نظم و توالی منطقی تاریخی نوشته شده است. یافتهها و نتایج: یافته نشان میدهد ساختار اداری بیمار ایران عصر قاجار، از جمله فراوانی ارتشاء، ناتوانی دولت مرکزی درحمایت از اتباع غیر مسلمان و اشتباه اجارۀ بخشی از کشور سبب وقوع حوادثی چون اجارۀ امتیاز استخراج معادن خاک هرموز، در دورۀ مظفری شد به نحوی که کشمکش میان معینالتجار بوشهری و ارشام و تکران حکم، از ارامنۀ جنوب، مدتها ادامه یافت که نتیجۀ آن پیروزی معینالتجار و ناکامی ارامنۀ تحتالحمایۀ انگلستان در دستیابی به اجارۀ این امتیاز بود.
معینالتجار بوشهری
ارشام
تکران
هرموز
روابط خارجی
انگلستان
2012
02
20
60
73
https://ganjineh.nlai.ir/article_1272_671c327dc03a214e7428578441385938.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
تحلیل وضعیت حقوق و مقرری نمایندگان و کارکنان نخستین مجلس شورای ملی
سهراب
یزدانی
علی
ططری
هدف: هدف از انجام تحقیق حاضر تحلیل وضعیت مقرری نمایندگان و کارکنان نخستین مجلس شورای ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش تحقیق در پژوهش حاضر تحقیق تاریخی است. در این روش اطلاعات لازم از منابع کتابخانهای با تاکید و تکیه بر اسناد موجود در آرشیو کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی گردآوری شده و سپس بر اساس نظم و توالی منطقی تاریخی پردازش گشته و تحقیق مدون شده است. یافتهها و نتایج: از یافتههای تحقیق حاضر، اینگونه مستفاد میشود که مجلس اول شورای ملی با کاربرد تجربیات اداری – مالی دستگاه دیوانی کشور، تنها موفق به پرداخت بخش محدودی از حقوق نمایندگان و کارکنان خود شد و بخش مهم این حقوق در دورههای بعدی قانونگذاری به آنها و یا بازماندگانشان پرداخت شد، چرا که بنا بر دلایلی به ویژه نبود منابع مالی کافی، تمرکز مجلس اول برحل مشکلات اقتصادی کشور و کوتاهمدت بودن این دورۀ قانونگذاری، امکان رسیدگی به امور داخلی مجلس برای نمایندگان محدود بود؛ ازاین رو مجلس اول از ساختار مالی منطقی برخوردار نبود.
نخستین دوره مجلس شورای ملی
نمایندگان و کارکنان مجلس
حقوق و مستمری
آرشیو اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی
2012
02
20
74
95
https://ganjineh.nlai.ir/article_1273_b17081910c372c14afc1c00356f04f95.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
ارزیابی و رتبهبندی نرمافزارهای موجود در مراکز آرشیوی ایران
مرتضی
کوکبی
فریده
عصاره
سعید
رضایی شریف آبادی
امیررضا
اصنافی
هدف: یکپارچگی نرمافزارهای کتابخانهای میتواند امکان مدیریت بهتر اطلاعات را فراهم سازد. نرمافزار کتابخانهای، باید بهگونهای طراحی و تولید شود که ضمن سادگی، دربرگیرندۀ قابلیتهای مختلفی جهت انجام انواع جستوجوها، ارائۀ نتایج بازیابی، نمایش اطلاعات، و مدیریت سابقۀ جستوجو برای انواع منابع اطلاعاتی باشد. این نکته، درمورد نرمافزارهای آرشیوی نیز صدق میکند. بهاینترتیب، وجود نرمافزار آرشیوی جامع، براساس ساختاری استاندارد، در مراکز آرشیوی، میتواند نیازهای کاربران آن یعنی آرشیویستها و پژوهشگران را در زمینۀ دستیابی به اطلاعات مورد نیاز برطرف سازد. روش گردآوری و تحلیل دادهها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و بهصورت پیمایشی انجام شده است. در مرحلۀ اول، با بررسی متون مختلف و گفتوگو با برخی متخصصان حوزۀ آرشیو، یک سیاهۀ وارسی از مواد آرشیوی بهدست آمد. براساس اطلاعات بهدست آمده از سیاهۀ وارسی مشخص شد که در هر مرکز آرشیوی چه نوعی از مواد آرشیوی موجود است. در مرحلۀ بعدی، نرمافزارهای موجود در مراکز آرشیوی شناسایی و ارزیابی شد. برای این منظور، یک سیاهۀ وارسی تهیه شد. در سیاهۀ وارسی، پژوهشگر، ضمن شناسایی نرمافزارهای مورد استفاده در هر مرکز جهت مدیریت منابع آرشیوی، با مشاهدۀ این نرمافزارها به بررسی قابلیتهای لازم در یک نرمافزار آرشیوی پرداخت. یافتهها: در این پژوهش، مشخص شد که نرمافزارهای «نقش جهان» و «شناسنامۀ فرهنگی ایثارگران» دارای کمترین میزان انطباق با مؤلفههای موجود در سیاهۀ وارسی هستند. بیشتر نرمافزارهای آرشیوی بررسی شده، در بهرهگیری از راهنمای کارآمد و استانداردهای آرشیوی، دارای نقاط ضعف بودند. نتیجهگیری: بررسیها مشخص کرد که هیچکدام از نرمافزارهای آرشیوی مورد مطالعه، استانداردهای آرشیوی را مورد استفاده قرار نمیدهند. البته نرمافزارهای رسا و سیمرغ، بهصورتی مقدماتی و در حدی ضعیف، تاحدودی ایساد (استانداردهای بینالمللی تنظیم و توصیف آرشیوی) را مورد توجه قرار داده بودند.
نرم افزارهای آرشیوی
استانداردهای آرشیوی
آرشیویستهای ایرانی
2012
02
20
96
113
https://ganjineh.nlai.ir/article_1274_095f568018c3c7e06da2bc23ca71477e.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
فهرستنویسی اسناد آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران بر اساس استاندارد بینالمللی تنظیم و توصیف آرشیوی (ایساد)
فاطمه
اسفندیاری
زهره
میرحسینی
اشرف السادات
بزرگی
هدف: پژوهش حاضر، بهمنظور شناسایی عناصر توصیفی و میزان مطابقت فهرستنویسی اسناد آرشیوی با استانداردهای بینالمللی تنظیم و توصیف آرشیوی (ایساد) در معاونت اسناد سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایش تحلیلی است. برای گردآوری دادههای پژوهش از سیاهۀ وارسی، قوانین مربوط به استانداردهای آرشیو، و مصاحبه استفاده شده است. نتایج، با استفاده از روشهای آمار توصیفی (فراوانی و درصد) در قالب جدول و نمودار ارائه شده است. جامعۀ پژوهش، شامل پژوهشگران و متخصصان تنظیم و پردازش اسناد، دفاتر راهنما، و کاربرگههای فهرستنویسی اسناد آرشیوی در سازمان پیشگفته میباشد. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که عناصر توصیفی در فهرستبرگههای اسناد آرشیوی، با ایساد مطابقت دارد. همچنین، مشخص شد که عناصر اطلاعاتی «نام پدیدآور» با 62/16 درصد و «توصیفگرها» با 26/91 درصد بهوسیلۀ ابزارهای مستندسازی، همخوانی دارد و حدود 8/8 درصد آنها مستندسازی نشدهاند. بنابراین، از دیدگاه متخصصان و کارشناسان تنظیم و پردازش اسناد، فهرستنویسی اسناد آرشیوی براساس ایساد تأثیر مثبتی در سازماندهی اسناد دارد. نتیجهگیری: در پایان میتوان نتیجه گرفت که استاندارد بودن شیوۀ توصیف منجر به بازیابی بهتر اسناد مرتبط شده است.
آرشیو
فهرستنویسی اسناد آرشیوی
استانداردهای بینالمللی تنظیم و توصیف آرشیوی (ایساد)
عناصر توصیفی
فهرستنویسی منابع غیرکتابی
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
2012
02
20
114
134
https://ganjineh.nlai.ir/article_1275_130e08bdca279bc0bcb075bbdcb2781f.pdf
گنجینۀ اسناد
1023-3652
1023-3652
1390
21
4
بررسی وضعیت نمایهسازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران از دیدگاه نمایهسازان با تأکید بر شیوه و کیفیت نمایهسازی اسناد آرشیوی
نجلا
حریری
فریبرز
خسروی
صدف
نعیمی
هدف: پژوهش حاضر، با هدف آگاهی از وضعیت نمایهسازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است. جامعۀ پژوهش شامل 100 نفر از نمایهسازان مراکز آرشیوی تهران است که کلیۀ آنها به پرسشنامهها پاسخ دادهاند. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که 42 درصد نمایهسازان، برای نمایهسازی، از هر دو زبان کنترلشده و طبیعی استفاده میکنند و 65 درصد نمایهسازان، در مراکز آرشیوی خود دارای خطمشی نمایهسازی بهصورت فایل مستند هستند. 80 درصد از نمایهسازان، برای مستندسازی نمایههای اسناد آرشیوی، از ابزارهای نمایهسازی استفاده میکنند. 25/46 درصد نمایهسازان، مطابقت ابزارهای کمکی نمایهسازی با محتوای موضوعی اسناد و اصطلاحشناسی را در سطح متوسط؛ و 75/38 درصد آنها، میزان پاسخگویی به نیاز کاربران در استفاده از ابزارها در نمایهسازی را، در سطح زیاد ارزیابی کردهاند. از نظر میزان استفاده، اصطلاحنامه اصفا بالاترین میزان استفاده (8/68درصد) را داشته است. در مورد شیوۀ نظام نمایهسازی، بیشترین فراوانی مربوط به کاربرگۀ الکترونیکی است و نرمافزار رسا بیشترین میزان استفاده را (46/82 درصد) در نمایهسازی اسناد داشته است. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاکی از این است که نارساییهای موجود، بیشتر مربوط به روزآمدسازی واژگان و مفاهیم ابزارهای نمایهسازی و ضعف ارتباط بین نمایهسازان مراکز آرشیوی با یکدیگر است.
نمایه سازی
مراکز آرشیوی تهران
نمایه سازان
نمایه سازی الکترونیکی
اسناد آرشیوی مکتوب
2012
02
20
136
152
https://ganjineh.nlai.ir/article_1276_c6d55bb6b6b091c1c537bbc86bdf265f.pdf