TY - JOUR ID - 2672 TI - قدرت اقتصادی شهر اَسترآباد در عصر ناصری از راه تجزیۀپیکسیِ عناصرقِران‌های نقرۀ ناصرالدین‌شاه قاجار ضرب‌شده در استرآباد JO - گنجینۀ اسناد JA - GANJ LA - fa SN - 1023-3652 AU - کوهستانی, حسین AU - فرزین, سامان AU - جوزی, زهره AU - سعادتمهر, محمدامین AD - استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران AD - استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران AD - دانشجوی دکترای گروه باستان‌شناسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 31 IS - 2 SP - 166 EP - 190 KW - استرآباد KW - اقتصاد KW - آزمایش پیکسی KW - ناصرالدین‌شاه قاجار KW - سکه‌شناسی DO - 10.30484/ganj.2021.2672 N2 - هدف: در دورۀناصرالدین‌شاه قاجار قران‌های نقرۀ فراوانی بین سال‌های 1265-1292ق در ضراب‌خانۀ استرآباد ضرب شد. نظام ضرب سکۀ شهرها در دورۀ ناصری هرچند به‌صورت اسمی پیرو نظام تهران بود، ولی درعمل هر شهر نظامی خودمختار داشت و سکۀ بیشتر شهرها با مقادیر متفاوت خلوص نقره ضرب می‌شد. این مقاله برآن است تا علاوه‌بر سنجش مقدار خلوص نقره و سیر تغییرات آن در سکه‌های ضرب استرآباد، قدرت اقتصادی استرآباد را تبیین کند و با شهرهای مهمتر در عصر قاجار، یعنی مشهد، تبریز، اصفهان، و شیراز مقایسه کند.روش/ رویکرد پژوهش: 22 سکه متعلق به 22 تاریخ دورۀ ناصرالدین‌شاه با استفاده از شیوۀ پیکسی  تجزیۀ عنصری شد.یافته‌ها و نتیجه‌گیری: میانگین خلوص نقرۀ سکه‌های ضرب استرآباد در دورۀ ناصرالدین‌شاه بین سال‌های 1265-1273ق 90.10%، بین سال‌های 1276-1287ق 86.56%، بین سال‌های 1289-1292ق 84.20%، و میانگین سه دوره 87.42% یافته شد. میانگین خلوص نقرۀ سکه‌های ضرب مشهد (84%)، تبریز (82%)، تهران (90%)، اصفهان (84%)، و شیراز (90%) بود. در آخر نیز اطلاعاتی ارزشمند از نحوۀ تغییر عیار فلز سکه‌ها با فلزات مس و آهن، و نوع معادن نقرۀاستفاده‌شده، یعنی معادن سروزیت به‌دست آمد. UR - https://ganjineh.nlai.ir/article_2672.html L1 - https://ganjineh.nlai.ir/article_2672_651a94a10a11d9bded5b658ccfe16815.pdf ER -