TY - JOUR ID - 1359 TI - بررسی تأثیر ضد قارچی عصاره گیاه کبیکج جهت حفاظت آثار کاغذی تاریخی JO - گنجینۀ اسناد JA - GANJ LA - fa SN - 1023-3652 AU - خوبانی ربانی, مینا AU - آزادی, مهرناز AU - ذوالفقاری, بهزاد AU - دهقان, پروین AD - کارشناس ارشد، مرمت اشیای تاریخی و فرهنگی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان،ایران AD - استادیار، دانشکدۀ حفاظت و مرمت آثار، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران AD - دانشیار، گروه فارماکوگنوزی، دانشکدۀ داروسازی و علوم دارویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران AD - استادیار، گروه انگل و قار چشناسی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 26 IS - 1 SP - 104 EP - 123 KW - کبیکج KW - ضد قارچ KW - آثار کاغذی KW - عصاره آبی KW - عصاره هیدروالکلی DO - N2 - هدف: هدف این پژوهش، بررسی خاصیت ضد قارچی و قدرت مهارکنندگی گیاه کَبیکَج در برابر مهم­ترین قارچ‌های مخرب آثار کاغذی مانند گونه‌های آسپرژیلوس نایجر، آسپرژیلوس فومیگاتوس، آسپرژیلوس فلاووس، پنیسیلیوم، و کلادوسپوریوم ­است. روش و رویکرد پژوهش: روش پژوهش، تجربی-آزمایشگاهی بوده و روش یافته ­اندوزی، مطالعات کتابخانه­ ای و آزمایشگاهی است. غلظت‌های مناسب بر مهار رشد قارچ‌ها، با روش ترکیب دو عصاره آبی و هیدروالکلی در محیط کشت سابورود دکستروز آگار تعیین شد.­ برای سنجش قدرت بازدارندگی عصاره‌ها بر روی کاغذ، نمونه ­های کاغذ فیلتر پیرسازی شده در سه گروه کنترل، آغشته شده به عصاره آبی و هیدرو الکلی، با سوسپانسیون‌های قارچی تلقیح شد و تأثیر عصاره ها  بر روی ساختار کاغذ با آزمون‌های تعیین میزان اسیدیته، مقاومت­ کششی، رنگ­سنجی، و آنالیز دستگاهیATR-FTIR مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش: با توجه به نتایج آزمایش‌ها، گیاه کَبیکَج قدرت مناسبی در کنترل رشد عوامل قارچی دارد. در نمونه‌های کاغذی آغشته به عصاره آبی در نسبت1:20، و در نمونه‌های کاغذی آغشته به عصاره هیدروالکلی تا نسبت1:180، عصاره گیاه به­طور کامل مانع رشد هر پنج گونه قارچی شد. بیشترین حساسیت به عصاره‌ها در جنس پنیسیلیوم و کلادوسپوریوم مشاهده شد که درصد بازدارندگی عصاره هیدروالکلی با غلظت 1:200 در جنس پنیسیلیوم 57/99 درصد، و کلادوسپوریوم 78/99 درصد بود. پس از پیرسازی در نمونه‌های کاغذی تیمار شده با هر دو عصاره، میزان pH حدود4/0واحد کاهش یافت. براساس نتایج رنگ­سنجی، با افزایش پارامتر(زرد-آبی) شدت زرد­شدگی با کاهش پارامتر (روشنایی-تاریکی) تیرگی کاغذ بیشتر شد. پس از پیرسازی، در نمونه ­های تیمار شده با عصارة آبی، حدود 46/0واحد و عصاره هیدروالکلی حدود41/0 واحد، کاهش مقاومت کششی مشاهده شد. به­ طورکلی، عصاره هیدروالکلی، در مقایسه با عصاره آبی، قدرت بیشتری در مهار رشد قارچ و تأثیرات رنگی، و کاهش مقاومت کششی کمتری داشته است. UR - https://ganjineh.nlai.ir/article_1359.html L1 - https://ganjineh.nlai.ir/article_1359_23a1098ee17bb33f0903c703369402ff.pdf ER -