%0 Journal Article %T نقش ایرانیان یهودی در کشف و فروش آثار عتیقه در دورۀ قاجار %J گنجینۀ اسناد %I سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکدۀ اسناد %Z 1023-3652 %A عسکرانی, محمدرضا %A موسوی, منصور %D 2021 %\ 09/23/2021 %V 31 %N 3 %P 90-119 %! نقش ایرانیان یهودی در کشف و فروش آثار عتیقه در دورۀ قاجار %K یهودیان %K قاجار %K حفاری‌های غیرقانونی %K عتیقه %K مشروطه %R 10.30484/ganj.2021.2719 %X تمدن کهن ایران شاه‌کارهای هنری بی‌نظیری به جهان عرضه کرده‌است. ارزش و اهمیت این شاه‌کارها و آزمندی سوداگران موجب شده‌است که این آثار پیوسته موردتعرض و دستبرد قرار گیرند. با ورود کاوش‌گران غربی، آثار باستانی ایران به‌صورت روشمند کشف شد و به بازارهای دیگر کشورها راه یافت. درپی افزایش حضور اروپاییان، خریدوفروش «عتیقه‌جات»، کاوش‌های غیرقانونی، و ساخت آثار عتیقۀ بدلی در ایران رونق گرفت. ایرانیان یهودی نیز در این بازار وارد شدند. حضور ایشان در کشف و فروش آثار عتیقه، جنبه‌های مثبت و منفی زیادی داشت.هدف: بررسی وجوه مختلف نقش ایرانیان یهودی در کشف و فروش آثار تاریخی دورۀ قاجار.روش / رویکرد پژوهش: رویکرد مقالۀ حاضر «کیفی»[1] و «توصیفی–تحلیلی»[2] است و داده‌ها به‌روش «اسنادی»[3] و برپایۀ منابع «کتاب‌خانه‌ای»[4] گردآوری شده‌اند.یافته‌ها و نتیجه‌گیری: بسیاری آثار تاریخی ایران را اروپائیان از ایران خارج کردند. آن‌ها در دورۀ قاجار از افراد دوره‌گرد استفاده کردند و عتیقه‌های موجود در خانه‌ها را به‌واسطۀ ایشان خریدند. فعالیت در این حوزه به‌حدی سودآور بود که گروهی از یهودیان به‌صورت انحصاری به حفاری غیررسمی یا خریدوفروش آثار عتیقه ‌پرداختند و از این راه امرارمعاش می‌کردند. کشف و خریدوفروش آثار عتیقه در دورۀ قاجار به یهودیان منحصر نبود و سایر ایرانیان نیز به آن می پرداختند. [1]- Qualitative research[2]- Descriptive–analytical[3]- Documentarymethod[4]- Library method %U https://ganjineh.nlai.ir/article_2719_0f7d85d9c78a1a97ab08a141eaec37b4.pdf